Mättjed säʹmmlain da sääʹmkulttuuʹrest Dihtosis-haŋǩǩõõzz videomättčiâssi vieʹǩǩin
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da Nuõri Akatemia Dihtosis- haŋǩǩõs čõõđât videomättčiâssid sääʹmkulttuuʹrest. Sääʹmnuõr toiʹmmje uʹčteeʹlen videomättčiâssin jååʹđteen mättʼtõõttjid sääʹmkulttuuʹre jeeʹres ǩiõččâmkuuʹlmin.
Videomättčiâss vueʹlee raajid ǩiõttʼtõõllâd sääʹmaaʹššid mättčiâssin, tõʹnt ǥu tõid lij hiâlpp väʹldded õnnu håʹt kuäʹss. Videoid čõõđte õhttsõʹžže kolmm jeeʹres klasstaaʹzzid.
- Tobdstõõttâp sääʹmkulttuuʹre lij 4. –9.- klaasslaid de nuuʹbb tääʹzz mättʼtõõttjid rajjum video, koʹst mättai vuâđđteâđ kulttuuʹrest. Tõʹst tobdstâʹtte tääʹrǩben sääʹm-määccka, sääʹm-musiʹǩǩe de jieʹllemvueʹjjid.
- Sääʹm-meer da ǩiõl –video lij rajjum pââiškooulid da nuuʹbb tääʹzz mättstroiʹttlid. Tõʹst ǩiõttʼtâʹlle sääʹmǩiõlid, sääʹmnuõri jieʹllem de Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz tåimmʼmõõžž.
- Ooumažvuõiggâdvuõđ da alggmeer -video mâân maddjubun teemma. Tõt lij rajjum nuuʹbb tääʹzz mättʹtõõttjid. Tõʹst ǩiõttʼtâʹlle kulttuurlaž läinnʼjummus, õʹhttesuddeempolitiikk de alggmeerai vuõiggâdvuõđid. Video siâzztâʹlle ǩiõččâmnalla mâʹŋŋlakast, ǥu klass lij ǩiõččam Tobdstõõttâp sääʹmkulttuuʹre leʹbe Sääʹm-meer da ǩiõl -video.
– Taʹrjjeep uʹčteeʹli tuäivast tän eeʹjj ođđvuõttân videomättčiâssid sääʹmkulttuuʹrest. Videomättčiâss lij uʹčteela samai vääivteʹmes nääʹll mättʼted sääʹmkulttuuʹrest. Video liâ sääʹmnuõri raajjâm da tõin taʹrjjee teâđ, koid nuõr jiijj liâ pââʹjdam miârkkteeisõʹžžen, ceäʹlǩǩe Sääʹmteeʹǧǧ nuõripiisar Elli- Marja Hetta da Nuõri Akatemia projeʹkttšurr Ulla Saalasti.
Škooulkueʹssjummuš juätkkje še pieʹǩǩen haʹŋǩǩõõzz
Videomättčiâssi lââʹssen Dihtosis taʹrjjad siâzztõttum sääʹmnuõri ǩieʹssem tåimmnallšaid olgglõstuâjjpõõrtid teeʹmmest, de âʹlddtuâjjpõõrtid Oulu voudda. Haʹŋǩǩõõzzâst tåimmai škooulkueʹssjeeʹjen tuõjju škooultum sääʹmnuõrr. Tuâjjpõõrtid vuäitt tiʹllʼjed vueʹll- da pââiškooulid de nuuʹbb tääʹzz mättstroiʹttlid.
Dihtosis-mõõntõõllâmvuäʹppõs lij še peeiʹvtum da tõn vuäitt leäʹmnned pdf -ååʹblǩest haʹŋǩǩõõzz seeidain. Mõõntõõllâmvuäʹppõs siiʹsǩad 18 haʹrjjtõõzz sääʹmkulttuuʹrest. Uʹcc siõrr säʹmmlain lij rajjum 4-6- klaasslaid. Siõrr taʹrjjad vuâđđteâđ tõʹst, ǩeäk säʹmmla liâ da mõõk jiiʹjjesnallšemvuõđ räʹjje sij kulttuuʹrest hääʹrvesnallšem. Maddjubun sääʹmkulttuuʹre –siõrâst mâʹnne siõmmna oolâž čiŋŋlubun. Tõt lij rajjum pââiškooulid da nuuʹbb tässa. Tõʹst ǩiõttʼtâʹlle vuâđđteâđ lââʹssen ouddmiârkkân alggmeeraid, kulttuurlaž läinnʼjummus de säʹmmlai ǩiččlõddâm čårstummuž. Siõrr lij vuäǯǯamnalla še tâʹvvsäämas.
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da Nuõri Akatemia Dihtosis -haʹŋǩǩõs lij vääʹltam sääʹmmteâđ da taʹrjjääm tåimmnallšaid tuâjjpõõrtid vueʹllškooulid, pââiškooulid de nuuʹbb tääʹzz mättstroiʹttlid juʹn koolm eeʹjj poodd. Haʹŋǩǩõõzz täävtõssân lij lââʹzzted väʹlddnarooʹde kollʼjeeʹji päärnai da nuõri teâđstemvuõđ säʹmmlain da sääʹmkulttuuʹrest da nääiʹt vueʹzzstes cõggâd säʹmmlaid puõttlõsttum vuâllummuž da čårstummuž. Dihtosis -haʹŋǩǩõõzz teäggat mättʼtõs- da kulttuurministeria. Haʹŋǩǩõsäiʹǧǧ: 1.9.2021-30.6.2022
Tääiʹben vuäitak tiʹllʼjed videomättčiâssid, siõrid da škooulkueʹssjummuž.
Lââʹssteâđaid:
Sääʹmteʹǧǧ
Nuõripiisar
Elli-Marja Hetta
teʹl. 010 8393134, elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Nuõri Akatemia
Projeʹkttšurr, Ulla Saalasti
Teʹl. 040 567 4203
ulla.saalasti(at)nuortenakatemia.fi
Tobdstõõđ še
Säämnuõri kaaunõõttmõõžž
Teimma čâhčča jäʹrjstum nuõrisuåvtõõzz âsttääiʹj tååimai sätt juätkkai kaaunõõttmõõžži häämast. Mieʹldd materiaal sääʹmǩiõtt-tuâjaid da luʹvddsiõr. Jeäʹǩǩaaid ââʹnet skamm-mannust Oulust, Ruäʹvnjaarǥâst da Karesâvvnest. Jeäʹǩǩää lie jurddum sääʹmnuõrid pââibužškooulâkksain vuâlla 30-âkksaid.
Ooʒʒ mieʹldd leʹbe eʹtǩǩed vuäzzla Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõʹsse tåimmpoʹdde 2024-2025
Ooccâp nuõrisuåvtõʹsse mieʹldd aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm sääʹmnuõrid pirr Lääʹddjânnam. Nuõrisuåvtõõzz vaʹlljummšest pueʹttep väʹldded lokku, što vuäzzla eʹtǩǩee vueiʹtlvummuz käʹttjeeʹjen čõõđ sääʹmvuuʹd de jeeʹres ǩiõlläʹrttli. Vaʹlljõõzzâst jääʹǩǩte še sooǥǥbieʹli kõskksaž tääʹssäärv. Nuõrisuåvtõõzz vuäzzla ij taarbaš leeʹd sääʹmteeʹǧǧ vuäzzlaž.
Nuõrijođđi peivvmierr õlmstõttum
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid jurddum âsttääiʹj toiʹmmjummuž jođđi. Nuõrijođđi riâššmõõžžin väʹsttad nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjlaž Miia Ruokojärvi. Jođđi peiʹvvmeäʹr liâ ååʹn suåppum aaiʹji mieʹldd.
Nuõrisuåvtõs jäärjast nuõrijođđi
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid juʹrddum âsttääiʹj tåimmjummuž jođđi. Nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjliʹžžen lij alttääm Miia Ruokojärvi.
Nuõrisuåvtõs jäärjast seminaar säämteǧǧlääjj oođummšest 11.10.2022
vNuõrisuåvtõs jääʹrjast seminaar sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummšest Heʹlssnest. Seminaar teeman lij Sääʹmnuõri pueʹttiääiʹj raajjmen. Seminaar poodd jäʹrjstet Uʹccparlameeʹntest Meerlažinfost mââibaarǥ 11. kålggmannust čiâss 8.05-10.00.
Nuõrisuåvtõs kaiʹbbai tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio tuâj juätkkmõõžž
Sääʹmteʹǧǧ tuʹmmji leiʹǧǧmeärrsaž tiuddsåbbrest 9.8.2022 seʹrdded tuõđâsvuõtt- ja suåvâdvuõttkomissio komissaari vaʹlljummuž ooudårra da väʹldded tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttproseeʹss juätk beäʹlnn mieʹrrkõõut. Kõõut poodd seʹlvvtet rääuhast, mõõn-nalla proseeʹss vueiʹtet juäʹtǩǩed da jueʹtǩet še tõn seʹlvtummuž, mâid sääʹmõhttsažkåʹdd ääʹššest jõrdd.
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsa projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuâj
Projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuõjju kool jm. sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla pååđääiʹj tåimmʼmõõžž ooudâsviikkmõš õhttsažtuâjast nuõrisuåvtõõzzin da sääʹmnuõrid puõttlõsttum nuõri pååđäiʹǧǧtåimmʼmõõžž jođđi plaanummuš da čõõđtummuš.
“Systeeʹm lij maannâm še väʹlddnarood”—Dihtosis-haʹŋǩǩõs säʹmmlaid kollʼjeei teâđateʹmesvuõđ puʹrǧǧeeʹjen
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs lij vuässõõttâm kollaboratiivlõʹžže pro gradu – tuõjju, koʹst tuʹtǩǩee Dihtosis-haʹŋǩǩõõzz vaikktemvuõđ. Tuʹtǩǩõs čuäʹjat, što teâtt säʹmmlain lij čuuʹt ooccân da tõn diõtt säʹmmla da sääʹmnuõr ǩiččlâʹstte ooudâs ǩeeuʹsummuš, rasiism da vuâllummuš.
Leäk-a 18–29 ekksaž sääʹmnuõrr da älšsmam jieʹllikaartin?
Vuässõõđ tâʹvvjânnmallaš Northern Script -ǩiõttǩeeʹrjtõsǩeâšttõõttmõʹšše jiijjad jieʹnnǩiõlin.
Nuõrisuåvtõs vuässââtt Õhttõõvvâm meerkåådd (YK) alggmeerai põõžži fooruume
Nuõrisuåvtõõzz väärrsaaǥǥjååʹđteei Maria Mäkinen vuässââtt Õhttõõvvâm meerkååʹdd (YK) alggmeerai põõžži fooruuʹme (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkast . Fooruum 21. såbbar väʹlddteeʹmmen lij “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Vuellǥa kõddâz ǩiõttǩeerjtõspääjj
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation
Anni-Sofia Niittyvuopio juätkk nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaʹlljee Anni-Sofia Niittyvuopio Karigasnjaarǥâst da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Maria Mäkinen Jyväskyläst. Kuhttu toiʹmmje saaǥǥjååʹđteeʹjen še oouʹdab kueiʹtekksaž pââʹjest.
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs ååcc äʹšštobddivuäzzlaid
Leäk-a 15-17 ekksaž sääʹmnuõr? Haaʹlääk-a piâssâd vaikkted sääʹmnuõri aaʹššid, tobdstõõttâd da vuârrvaikkted järrsin sääʹmnuõrin? Ooccâp nuõrisuåvtõõzz äʹšštobddjen aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm nuõrid pirr Lääʹddjânnam.
Nuõrisuåvtõs 2022-2023 lij nõõmtum
Sää´mtee´ǧǧ sååbbar nõõmti nuorisuåvtõõzz tuåimmpââi ee´jjid 2022–2023 såbbrest 17.12.2021.
Dihtosis-haŋǩǩõõzzâst ooccât vuẹssäiggsa haŋǩǩõstuâjjla
Sääʹmkulttuur tobddsen raajji Dihtosis-haʹŋǩǩõs lij vuäǯǯam lââʹssääiʹj, da haʹŋǩǩõʹsse ooccât vuẹʹssäiggsa haʹŋǩǩõstuâjjla. Haʹŋǩǩõõzzâst liâ tuejjääm sääʹmkulttuur tobddsen škooulkueʹssreeisai, pedagooglaž siõri da tåimmjemnallšem haʹrjjtõõzzid seʹst õõʹni mõõntõõllâmpaakk veäkka. Jooʹtti lookkâmeeʹǩǩen puutʼtep uʹčteeʹli tuäivvmõõžžâst koumm video-mättčiâss sääʹmkulttuurâst.