Sääʹmvuuʹd liikkummuš da spoort staarjõõttmõš -čiõʹlǧǧõstuâjj õlmstõttum
Sääʹmnuõr poʹhtte ouʹdde, što sääʹmkulttuuʹre kuulli liikkeemäʹrbbvuõđid jäʹrjstečeš šõddmõõžži õhttvuõđâst. Sääʹmvuuʹd sporttšõddmõõžž õõlǥči ââʹnned jieʹllemviõkksân õõutâst jeeʹres tuåimmjeeʹjivuiʹm. Äʹššen, koon õõlǥči viikkâd õõudâs, mainstõttum oummu kaggõʹtte jiiʹjjes jieʹnnǩiõlin jååʹđtum spoʹrtte piâssmõõžž. Še joukkspoort tuärjjõs da puki mieʹldd älšmâttmõš vueiʹnet vääžnʼjen.
Čiõʹlǧǧõõzz mieʹldd õhtt vueiʹttemvuõtt tuärjjeed da viikkâd ooudâs säʹmmlai liikkummuž jieʹllemviõkkvuõđ lij lââʹzzted tõn kuâsttjemvuõđ. Kuâsttjemvuõđ da tobddâmvuõđ lââʹzzteʹče ouddmiârkkân tobddâz sääʹmmsporttniiʹǩǩi õuʹdde pohttmõš õhttsažtuâjast liikkummuž, kulttuur da čeäppõõzz tuåimmjeeʹjivuiʹm. Sääʹmmsporttniiʹǩǩid vueiʹtči äʹjsmâʹtted vuässõõttâd jeeʹres šõddmõõžžid da projeeʹktid, kuäʹss päärnaid da nuõrid poouʹtet liikkõsnallšem ouddvueʹjjid, koid identifiâʹstted.
Sääʹm liikkeemkulttuur ooudâsviikkâmtuâi vueiʹttemvuõđin vueiʹnet luândlaž raajjõhttsažtuâjj da veeidas säiʹmmõõzz da nâânn silttummuš. Sääʹmvuuʹd pääʹrn da nuõr oʹcce staarjõõttmõõžž vueiʹttemvuõđid jiiʹjjes kååʹddest, ââlda åårrai kooʹddin da Taar beäʹlnn. Sääʹmnuõr tuäivva tääʹssärvvsaž da ouddcõõggõõtti liikkeemkääzzkõõzzi taʹrjjummuž sijvuiʹm seämma âkksaid.
Nuõr tuåivvu še, što ouddmiârkkân sääʹmkulttuuʹre õhtteei liikkummušnaaʹli neävvaid leʹčče laiʹnnʼjemnalla âânnmõõžž vääras da ouddmiârkkân kooʹddi tueʹllʼjam liikkummušneävvbaaŋkid nuõr eʹtǩǩee lââʹzztemnalla säʹmmlai liikkummša õhtteei neävvaid mâʹte čâustõõǥǥid leʹbe kueʹllšeeʹllemneävvaid.
Kooʹddi čårrsiidi staarjõõttâmvueiʹttemvuõđid âlgg staanâd
Sääʹmvuuʹd kooʹddi kõskksaž vuâđđprinsiipp leʹjje kuʹǩes määʹtǩ, aassi juâkkõõttmõš kåʹddkõõskõõzzid da siidid di tõt, što liikkummuškääzzkõõzzi taʹrjjummuš vuâđđââvv liikkummušläkka. Vueʹlǧǧemsââʹjjen pukin kooʹddin lie šiõǥǥ õhttsažtuâjjsäiʹmmõõzz kuälmad sektoor tuåimmjeeʹjivuiʹm liikkeemtuåimmjummuš riâššmõššân da ooudâsviikkâm vääras. Tän poodd puk vueiʹttemvuõđid jeäʹt kuuitâǥ äuʹǩǩuku nuʹtt jiânnai mäʹhtt leʹčči vueiʹtlvaž, mii seeičâstt liikkeemtuåimmjummuž meäʹr lââʹssen še liikkummušpaaiʹǩi äuʹǩǩummša da staarjõõttmõʹšše jiiʹjjes jieʹnnǩiõlin. Taarb lie čiõʹlǧǧõstuâi čuõvâst jeärben čårrsiidi staarjõõttâmvueiʹttemvuõđi staanmõõžžâst.
Šiõǥǥ liikkummuš staarjõõttâmvueiʹttemvuõđid määŋgin sääʹmvuuʹd kooʹddin taʹrjjee aktiivlaž frijjääiʹjtuåimmjeei. Kååʹdd jiõčč taʹrjjee mutstõõleeʹl liikkummuš staarjõõttâmvueiʹttemvuõđid jeärben kåʹddkõõskõõzzi di čårrsiidi kõõskâst. Frijjääiʹj liikkummuž staarjõõttmõš jiiʹjjes jieʹnnǩiõlin ij ǥõs leäkku leämmaš pukin kooʹddin staanuum kåʹddtääʹzzest. Liikkeemtuåimmjummuž kooʹddin âʹte lie, leâša liikkeemtuåimmjummuž sääʹmǩiõlin lie occanj, da tõt lij rännʼjeei. Uccjokk lij Lääʹddjânnam sääʹmvuuʹdest oʹdinakai kåʹdd, kååʹtt vuäitt kääzzkâʹstted nuõrid nuʹtt lääddas di säämas. Nuõrituâjjlaž Uccjooǥǥâst lij kueiʹtǩiõllsaž, mii nâânad paaʹrni di nuõri staarjõõttmõõžž jiiʹjjes jieʹnnǩiõlin.
Sääʹmvuuʹd liikkeem da spoort staarjõõttmõš -čiõʹlǧǧõstuâjast kaartʼteš sääʹmvuuʹd kooʹddi liikkummša õhtteei resuursid, taarbid da vueiʹttemvuõđid di sääʹmnuõri vuäinlmid liikkeemkulttuurâst da liikkummuž vueiʹttemvuõđin. Čiõʹlǧǧõstuâi puʹhttõõzzid vueiʹtet äuʹǩǩeed ouddmiârkkân sääʹmvuuʹd liikkummuš ooudâsviikkmõʹšše tääʹssärvvseʹld õhttsažtuâjast jeeʹres tuåimmjeeʹjivuiʹm. Lapin Liikunta rõ čõõđti čiõʹlǧǧõõzz Mättʼtõs- da kulttuurministeria tuâjjânouddmõššân. Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs tuåimi õhttsažtuâjjkueiʹmmen čiõʹlǧǧõstuâjast.
Sääʹmvuuʹd liikkeem da spoort staarjõõttmõš -čiõʹlǧǧõstuâi õlmstâʹttempodd õʹnneš Aanrest kulttuurkõõskõs Sajoozzâst 30.9.2020. Pooddâst kuʹlleš saakkvuârid Mättʼtõs- da kulttuurministeriast, Lapin Liikunta RÕ:st, Sääʹmteeʹǧǧest da Liikkummuž da meertiõrvâsvuõđ ooudâsviikkâmfondd LIKES:st di pääiklaž sporttsieʹbrin da organisaatioin.
Tobdstââtt Sääʹmvuuʹd liikkummuš da spoort staarjõõttmõš -čiõʹlǧǧõstuõjju täʹst
Lââʹzzteâđ:
Sääʹmteʹǧǧ
nuõripiisar Elli-Marja Hetta, teʹl. 050 382 5179
elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Lapin Liikunta rõ
seäʹbrrõõudâsviiǥǥi Suvi Karusaari, teʹl. 040 847 1321
suvi.karusaari(at)lapinliikunta.fi
Tobdstõõđ še
Säämteǧǧ ååcc mierräiggsaž projektt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De!2 -haŋǩǩõsse
Projeʹktt-tuâjjla tuâjjan lij sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin haʹŋǩǩõsplaan meâldlânji õõutveäkka Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da haʹŋǩǩõõzz vuäʹpstemjooukin.
Nuõrisuåvtõs vuässõõđi ÕM alggmeerai põõssi fooruume
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteei Helmi Ljetoff vuässõʹtte ÕM alggmeerai põõssi fooruuʹme (UNPFII) New Yorkist. Fooruum 23. išttâm teeʹmmen lij alggmeerai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ raavummuš ÕM alggmeerai vuõiggâdvuõđid kuõskki čõõđtõõzz õhttvuõđâst: alggmeerai nuõri jiõn ââʹlummuš.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååđteejjkådd vaalšum
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso Karesuvannost da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Helmi Ljetoff Heʹlssnest.
Nuõrisuåvtõs lij nõõmtum tuåimmpââi eejjid 2024-2025
Sää´mtee´ǧǧ sååbbar nõõmti nuorisuåvtõõzz tuåimmpââi ee´jjid 2023–2024 såbbrest 30.1.2024.
Säämnuõri kaaunõõttmõõžž
Teimma čâhčča jäʹrjstum nuõrisuåvtõõzz âsttääiʹj tååimai sätt juätkkai kaaunõõttmõõžži häämast. Mieʹldd materiaal sääʹmǩiõtt-tuâjaid da luʹvddsiõr. Jeäʹǩǩaaid ââʹnet skamm-mannust Oulust, Ruäʹvnjaarǥâst da Karesâvvnest. Jeäʹǩǩää lie jurddum sääʹmnuõrid pââibužškooulâkksain vuâlla 30-âkksaid.
Ooʒʒ mieʹldd leʹbe eʹtǩǩed vuäzzla Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõʹsse tåimmpoʹdde 2024-2025
Ooccâp nuõrisuåvtõʹsse mieʹldd aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm sääʹmnuõrid pirr Lääʹddjânnam. Nuõrisuåvtõõzz vaʹlljummšest pueʹttep väʹldded lokku, što vuäzzla eʹtǩǩee vueiʹtlvummuz käʹttjeeʹjen čõõđ sääʹmvuuʹd de jeeʹres ǩiõlläʹrttli. Vaʹlljõõzzâst jääʹǩǩte še sooǥǥbieʹli kõskksaž tääʹssäärv. Nuõrisuåvtõõzz vuäzzla ij taarbaš leeʹd sääʹmteeʹǧǧ vuäzzlaž.
Nuõrijođđi peivvmierr õlmstõttum
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid jurddum âsttääiʹj toiʹmmjummuž jođđi. Nuõrijođđi riâššmõõžžin väʹsttad nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjlaž Miia Ruokojärvi. Jođđi peiʹvvmeäʹr liâ ååʹn suåppum aaiʹji mieʹldd.
Nuõrisuåvtõs jäärjast nuõrijođđi
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid juʹrddum âsttääiʹj tåimmjummuž jođđi. Nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjliʹžžen lij alttääm Miia Ruokojärvi.
Nuõrisuåvtõs jäärjast seminaar säämteǧǧlääjj oođummšest 11.10.2022
vNuõrisuåvtõs jääʹrjast seminaar sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummšest Heʹlssnest. Seminaar teeman lij Sääʹmnuõri pueʹttiääiʹj raajjmen. Seminaar poodd jäʹrjstet Uʹccparlameeʹntest Meerlažinfost mââibaarǥ 11. kålggmannust čiâss 8.05-10.00.
Nuõrisuåvtõs kaiʹbbai tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio tuâj juätkkmõõžž
Sääʹmteʹǧǧ tuʹmmji leiʹǧǧmeärrsaž tiuddsåbbrest 9.8.2022 seʹrdded tuõđâsvuõtt- ja suåvâdvuõttkomissio komissaari vaʹlljummuž ooudårra da väʹldded tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttproseeʹss juätk beäʹlnn mieʹrrkõõut. Kõõut poodd seʹlvvtet rääuhast, mõõn-nalla proseeʹss vueiʹtet juäʹtǩǩed da jueʹtǩet še tõn seʹlvtummuž, mâid sääʹmõhttsažkåʹdd ääʹššest jõrdd.
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsa projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuâj
Projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuõjju kool jm. sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla pååđääiʹj tåimmʼmõõžž ooudâsviikkmõš õhttsažtuâjast nuõrisuåvtõõzzin da sääʹmnuõrid puõttlõsttum nuõri pååđäiʹǧǧtåimmʼmõõžž jođđi plaanummuš da čõõđtummuš.
“Systeeʹm lij maannâm še väʹlddnarood”—Dihtosis-haʹŋǩǩõs säʹmmlaid kollʼjeei teâđateʹmesvuõđ puʹrǧǧeeʹjen
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs lij vuässõõttâm kollaboratiivlõʹžže pro gradu – tuõjju, koʹst tuʹtǩǩee Dihtosis-haʹŋǩǩõõzz vaikktemvuõđ. Tuʹtǩǩõs čuäʹjat, što teâtt säʹmmlain lij čuuʹt ooccân da tõn diõtt säʹmmla da sääʹmnuõr ǩiččlâʹstte ooudâs ǩeeuʹsummuš, rasiism da vuâllummuš.
Leäk-a 18–29 ekksaž sääʹmnuõrr da älšsmam jieʹllikaartin?
Vuässõõđ tâʹvvjânnmallaš Northern Script -ǩiõttǩeeʹrjtõsǩeâšttõõttmõʹšše jiijjad jieʹnnǩiõlin.
Nuõrisuåvtõs vuässââtt Õhttõõvvâm meerkåådd (YK) alggmeerai põõžži fooruume
Nuõrisuåvtõõzz väärrsaaǥǥjååʹđteei Maria Mäkinen vuässââtt Õhttõõvvâm meerkååʹdd (YK) alggmeerai põõžži fooruuʹme (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkast . Fooruum 21. såbbar väʹlddteeʹmmen lij “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Vuellǥa kõddâz ǩiõttǩeerjtõspääjj
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation