Sámenuorat gáibidit doaimmaid dálkkádatrievdama goahcamii
- Mii dovdát dálkkádatroasu ja gáibidit njulges doaimmaid goahcan dihte birasrievdadusaid. Mis lea vuoigatvuohta boahttevuhtii, ja dat galgá leat min vuohkái.
Sámenuoraid resolušuvdna čalmmustahttá fuola Sámi luonddu dilis ja boahttevuođas ja čohkke evttohusaid doaibmabidjun. Sámenuorat gáibidit doaimmaid dálkkádatrievdama goahcamii ja dasa vuogáiduvvamii. Sámenuorat leat fuolas dálkkádatrievdama váikkuhusain earenoamážit sámiid árbevirolaš ealáhusaide ja kultuvrii.
– Resolušuvnnas mii ovdanbuktit gáibádusa, ahte sámi árbediehtu buktojuvvo dásseárvosaš diehtogáldun, go dutket ja hupmet dálkkádatrievdama birra, guovlluid geavaheamis ja árbevirolaš ealáhusain. IPCC-raporta muitala roavva dieđuid dálkkádatroasus. Mii leat hupman dálkkádatrievdama čuovvumušain ja min servoša deaividan váikkuhusain juo jahkeviissaid. Mii eat bastte caggat váikkuhusaid, muhto baicca mii galgat álggahit vuogáiduvvandoaimmaid dorvvastan dihte min kultuvrra, giela ja ealáhusaid, gávnnahit resolušuvnna ráhkadeapmái oassálastán Suoma Sámedikki nuoraidráđi sátnejođiheaddji Anni-Sofia Niittyvuopio ja Ruoŧa Sámedikki nuoraidráđi sátnejođiheaddji Maria Unnes.
Das lassin resolušuvnnas gávnnahuvvo, ahte ovttasbargu sámenuoraid gaskkas galgá dorvvastuvvot oktasaš dáhpáhusaid ja čoahkkanemiid bokte, ja ovttasbarggu sámiid gaskkas riikkarájiid rastá ja ovttasbarggu eará eamiálbmogiiguin, galgá nannet ja lasihit. Sámenuorat leat válmmastan resolušuvnna oassin davviriikkalaš sámenuoraid konferánssas. Resolušuvdna doaibmá bargoreaidun davviriikkalaš sámenuoraid ovttasbarggus, ja dat lea doaibmamálle dálkkádatrievdama vuostá rastá riikkarájiid.
Resolušuvnna sáhttá lohkat
Davviriikkalaš sámenuoraid konferánsa dollojuvvui gáiddusdáhpáhussan 26.8.2021. Konferánsa váldolágideaddji lei Suoma Sámedikki nuoraidráđđi. Konferánsa lágiduvvui ovttasbarggus Norgga, Ruoŧa ja Suoma Sámedikkiid nuoraiddoibmiiguin. Konferánssas dolle sáhkavuoruid Suoma biras- ja dálkkádatministtar Krista Mikkonen, Sámi parlamentáralaš ráđi ságajođiheaddji Aili Keskitalo, Sámedikki ságajođiheaddji Tuomas Aslak Juuso ja nuorra badjealmmái Jussa Seurujärvi. Bargobájiid dolle Emmi Nuorgam, artivista Pauliina Feodoroff ja globála nuoraidorganisašuvdna Youth4Nature. Konferánssa temá lei dálkkádatrievdan, ja doppe ráhkaduvvui resolušuvdna.
Lassedieđut
Anni-Sofia Niittyvuopio
Suoma sámedikki nuoraidráđi ságadoalli
+358 40 708 2072
anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
Maria Unnes
Ruoŧa sámedikki nuoraidráđi ságadoalli
maria.unnes(at)sametinget.se
Elli-Marja Hetta
Suoma sámedikki nuoraidčálli
+358 50 382 5179
elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Tutustu myös
Sámenuoraid deaivvadeamit
Diibmá čakčat ordnejuvvon nuoraidráđi astoáiggedoaimma turnea oažžu joatkaga friddjahápmásaš deaivvademiid hámis. Mielde leat materiálat sámedujiide ja lávdespealut. Eahkediid doallat skábmamánu áigge Oulus, Roavvenjárggas ja Gárasavvonis. Eahkedat leat oaivvilduvvon sámenuoraide badjedási ahkásaš nuorain gitta 30-jahkásaččaide.
Oza mielde dahje evttot lahtu Sámedikki nuoraidráđđái doaibmabadjái 2024-2025
Ohcat nuoraidráđđái movttegis ja aktiivvalaš sámenuoraid miehtá Suoma ovddidit sámenuoraid áššiid. Nuoraidráđi válljemis váldojuvvo vuhtii, ahte lahtut ovddastit nu viidát go vejolaš olles sámeguovllu ja maiddái sierra giellajoavkkuid. Válljemis čuvvo maiddái sohkabeliid gaskasaš dásseárvu. Nuoraidráđi lahtut eai dárbbaš leat sámedikki lahtut.
Nuoraidturnea beaivemearit almmustahtton
Nuoraidráđđi ordne čakčat 2022 sámenuoraide čujuhuvvon astoáiggi doaimma turnea. Nuoraidturnea ordnemiin vástida nuoraidráđi prošeaktabargi Miia Ruokojärvi. Turnea beaivemearit leat dál čielggaduvvon.
Nuoraidráđđi lágida nuoraidturnea
Nuoraidráđđi lágida čakčat 2022 sámenuoraide dárkkuhuvvon asttuáiggedoaimma turnea. Nuoraidráđi prošeaktabargin lea álggahan Miia Ruokojärvi.
Nuoraidráđđi ordne seminára sámediggelága ođasmahttimis 11.10.2022
Nuoraidráđđi ordne seminára sámediggelága ođasmahttimis Helssegis. Seminára temán lea Sámenuoraid boahttevuođa huksemin. Dilálašvuohta ordnejuvvo Pikkuparlamentta Álbmotinfos maŋŋebárgga 11. golggotmánus diibmu 8.05–10.00.
Nuoraidráđđi gáibida duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna barggu joatkima
Sámediggi mearridii badjelmearálaš dievasčoahkkimis 9.8.2022 sirdit duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna komissáraid válljema ovddos guvlui ja váldit duohtavuođa- ja soabadanproseassa joatkka oasil bottu. Bottu áigge čielggadit ráfis, mo proseassa sáhttit joatkit ja joatkit maiddái dan čielggadeami, maid sámi searvvuš áššis jurddaša.
Nuoraidráđđi lágida Eanodaga guovllu sámenuoraide dorvvolaš saji ságastallandilálašvuođa
Boađe ságastallat ja oahppat Eanodaga guovllu sámegávttis ja sierra sogaid goarrunvugiin.
Sámediggi almmuha ohcan láhkai mearreáigásaš prošeaktabargi doaimma
Prošeaktabargi bargguide gullá ee. sámegielat ja -kultuvrra mieldásaš astoáiggedoaimma ovddideapmi ovttasbarggus nuoraidráđiin ja sámenuoraide čujuhuvvon nuoraid astoáiggedoaimma gierdomátkki plánen ja ollašuhttin.
”Systema lea beahttán váldoálbmogage” —Dihtosis-prošeakta sápmelaččaide laktáseaddji diehtemeahttunvuođa burgin
Sámedikki nuoraidráđđi lea oassálastán kollaboratiivvalaš pro gradu -bargui, mas dutkojuvvui Dihtosis-prošeavtta váikkuhus. Dutkamuš čujuha, ahte diehtu sápmelaččain lea menddo unnán ja dan dihtii sápmelaččat ja sámenuorat vásihit ainge givssideami, rasismma ja vaššiságaid.
Leatgo 18 - 29 jahkásaš sámenuorra ja liikot filmmaide?
Oassálaste davviriikkalaš Northern Script -giehtačállingilvui iežat eatnigillii!
Nuoraidráđđi oassálastá ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii
Nuoraidráđi várreságadoalli Maria Mäkinen oassálastá ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkas. Foruma 21. sešuvnna oaivetemán lea “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Giehtačállinbádji 15.5. ja 21.5. Sajosis Anáris
Anni-Sofia Niittyvuopio joatká nuoraidráđi ságajođiheaddjin
Sámedikki nuoraidráđi ságajođiheaddjin válljejuvvui Anni-Sofia Niittyvuopio Gáregasnjárggas ja várreságajođiheaddjin Maria Mäkinen Jyväskyläs. Guktot doaimmaiga ságajođihangottis maiddái ovddit guovtti jagi bajis.
Dihtosis-fitnu video-oahppodiimmuid bokte beassat oahppat sámiid ja sámekultuvrra birra
Sámedikki nuoraidráđi ja Nuoraid Akademiija Dihtosis-fidnu olggos addá video-oahppodiimmuid sámekultuvrras. Sámenuorat doibmet oahpaheaddjin video-oahppodiimmuin ja láidestit oahppiid sámekultuvrii sierra perspektiivvain.
Sámedikki nuoraidráđđi ohcá áššedovdilahtuid
Leatgo 15-17 jahkásaš sámenuorra? Hálidatgo beassat váikkuhit sámenuoraid áššiide ja oahpasmuvvat seammás eará sámenuoraide? Ohcat nuoraidráđi áššedovdilahttun aktiivvalaš sámeáššiin beroštuvan nuoraid miehtá Suoma.