Nuoraid sámegielat asttuáiggedoibmii lea dárbu buot sámeguovllu gielddain
Sámedikki nuoraidráđi De! -prošeavttas ožžojuvvon vásáhusaid vuođul nuoraid sámegielat asttuáiggedoibmii lea dárbu buot sámeguovllu gielddain. Doaibma eaktuda ruohtasmahttima eandalii daid boaittobeale giliin, gos ii ovdal leamaš makkárge doaibma nuoraide. Nuoraidráđi prošeavtta doaibma nogai 30.8.2019.
Prošeavttas lágiduvvojedje ee. vuollegaš šielmmá nuoraideahkedat sihke mannojuvvui stuorát dáhpáhusaide nugo Sámenuoraid dáiddadáhpáhussii ja Ijahis idja-festiválii. Prošeavtta áigge lágiduvvojedje oktiibuot 24 dáhpáhusa, main ledje oktiibuot 945 oassálasti. Dáhpáhusain nuorat leat roahkasmahtton geavahit sámegielaid ođđa birrasiin ja doallat oktavuođa guovllu eará sámegielat nuoraide badjel gielddarájáid.
De!-Prošeavtta áigge lea ráhkaduvvon lávga oktasašbargofierpmádat Ohcejoga, Anára ja Soađegili guovlluid nuoraidbarggu doaibmiid gaskkas ja lea oassálaston Anára guovllu eastadeaddji jugešvuođabarggu Selvä Peli – doibmii. Prošeavtta olis nuoraidráđđi basttii oassálastit konkrehtalaččat Selvä Peli – doibmii ja vuosttas háve Suoma bealde lágidit maiddái sámegielat eastadeaddji jugešvuođabarggu nuoraide. Prošeavttas lea maiddái bargon oktasašbargu sámeservviiguin, nugo Sámi Siida rs:in, Vuohču sámeservviin, Nuortalaškulturvuođđudusain, Nuortalaččaid siidačoahkkimiin ja Sámi Duodji rs:in. Prošeakta lea bargan oktasašbarggu maiddái Leader ruhtadan Youth Activator Network-prošeavttain. Oktasašbargu bargui maiddái sierra sámedáhpáhusaiguin ja daid lágideaddjiiguin.
“Prošeavtta álggus ollašuhtiimet nuoraide dárkkuhuvvon webropol-jearahallama davvisámegillii, anárašgillii, nuortalašgillii ja suomagillii. Jearahallama vehkiin kártejuvvojedje nuoraid sávaldagat sámegielat asttuáiggedoaimma ektui. Jearahallamii bohte 43 vástádusa. Lassin finaimet galledeamen Čeavetjávrri skuvllas, vuoi beassat gullat nuortalašgielat nuoraid sávaldagaid. Dáid vástádusaid vuođul vulggiimet oktasašbargofierpmádagas ollašuhttit nuoraid ideaid nu ahte vuhtii válddiimet báikkálaš gielladili ja resurssaid”, muitala De!-prošeavtta prošeaktabargin doaibman Tuuli Miettunen.
Nuoraidráđđi joatká oktasašbarggu sámeguovllu nuoraidbargiiguin ja Selvä Peli – fierpmádagain. Nuorat movttiidahttojit friijahápmásaš doaimma lágideapmái nu, ahte sidjiide fállojuvvojit ovdamearkan spealut ja eará materiálat luoikkasin. Materiálaid sáhttá boahttevuođas luoikat maiddái servviide, juos dat háliidit ordnet sámegielat doaimma nuoraide.
“Illudit das, man olu prošeakta lea juksan nuoraid ja man máŋggabealat doaimmaid leat bastán fállat ja dán láhkai leat vástidan nuoraid iežaset sávaldagaide. Prošeakta lea duođaštan, ahte sámegielat nuoraidbargui ja dan stáđásmahttimii lea stuorra dárbu. Nuoraidlága 8 §:a mielde nuoraidbargu gullá gielddaid bargguide. Prošeavtta áigge ráhkaduvvon oktasašbargofierpmádagaid bokte lea buorre joatkit gielddaiguin doaibmevaš oktasašbarggu ja ovddidit sámegielat nuoraidbarggu”, nuoraidráđi ságajođiheaddji Risten Mustonen gávnnaha.
Prošeavtta dárkkuhussan lea leamaš kártet sámiid ruovttuguovllus sihke eará báikkiin Suomas sámegielat asttuáigge doaimmaid dárbbu ja lágideaddjiid sihke movttiidahttit sierra doaibmiid buvttadit sámegielat nuoraidkultuvrra. Oktan dehálaš ulbmilin lea leamaš sierra doaibmiid fierpmáiduvvan. Prošeavttas leat hábmejuvvon iešguđetlágan asttuáiggedoaimmat Ohcejoga, Anára ja Soađegili gielddaid viidodagas.
De!-prošeavtta ruhtadii Leader Pohjoisin Lappi ja prošeakta ollašuhttui áiggis 1.10.2018-30.8.2019.
Lassidieđut
Nuoraidráđi ságajođiheaddji Risten Mustonen, risten.mustonen(at)samediggi.fi
Vs. Nuoraidčálli Elli-Marja Hetta tel. 010 839 3134, elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Oahpásmuva maiddái
De!2-prošeavtta doaibma joatkašuvvá
Sámedikki ja sámeguovllu gielddaid oktasaš De!2-prošeakta joatká iežas doaimma.
Nuoraidráđi lahtuid ohcan doaibmabadjái 2026-2027 lea álgán!
Leatgo beroštuvvan váikkuhit sámenuoraid áššiide? Sámedikki nuoraidráđi ođđa doaibmabadji álgá jagi 2026 álggus ja loahppa jagi áigge ohcat mii ođđa movttáskan nuoraid mielde čuovvovaš guovttejagášbadjái.
Sámenuoraid konferánssa resolušuvdna: “ Mis lea riekti boahtteáigái ja dat galgá leat min lágan”.
“Mii sámenuorat háliidit ja leat beroštuvvan oahppat sámegiela ja sirdit dan čuovvovaš sohkabuolvvaide ja doalahit árbedieđu. Ná sámekultuvra seailu ealli kultuvran. Árbediehtu ii leat juoga maid mii geahččat olggobealde, dat gullá midjiide sámiide ja lea lunddolaš oassi mis."
Sámenuoraid konferánsa ordnejuvvo Anáris 14.-15.8.2025
Konferánssa fáddán lea árbevirolaš diehtu ja dan lahkonit servoša resurssa geahččanguovllus.
Sámediggi ohcá mearreáigásaš prošeaktabargi nuoraidráđi De! 2 -fidnui
Sámediggi almmuha ohcan láhkai mearreáigásaš prošeaktabargi doaimma nuoraidráđi De! 2- sámegielat nuoraidbarggu ovddideapmi sámeguovllu gielddain -fidnui.
Sámediggi ohcá allaskuvlahárjehalli
Sámediggi almmuha ohcanláhkai allaskuvlahárjehalli báikki. Bargu álgá soahpamuša mielde geassemánus 2025. Hárjehallan bistá 3 mb. Barggus lea gáiddusbarganvejolašvuohta.
Nuoraidráđi sátnejođiheaddjin Rosa-Máren Juuso ja várresátnejođiheaddjin Niila-Juhán Valkeapää
Nuoraidráđi sátnejođiheaddjin joatká Rosa-Máren Juuso ja várresátnejođiheaddjin válljejuvvui Niila-Juhán Valkeapää. Nuoraidráđi áššedovdin válljejuvvojedje Leo Vilmunen, Nuppu-Maaria Näkkäläjärvi, Nils-Matti Juuso, Niiles Harlin ja Heta Sieppi.
Sámenuorat sávvet servvoštallama ja sámegielat doaimmaid – De! 2 -prošeavtta gažademiin kártejuvvojedje nuoraid sávaldagat astoáiggedoaimma birra
De! 2 -prošeavttas kártejuvvojedje nuoraid sávaldagat sámegielat astoáiggedoaimma birra. Gažadeami vuođul nuorat sávvet eanemusat nuoraid sámegielat eahkediid ja servvoštallama eará sámenuoraiguin. Sámenuoraid miela miel áššit gažadeami vuođul ledje lihkadeapmi, árbevirolaš dáiddut ja olgun lihkadeapmi. Stuorámus oassi gažadeapmái vástidan olbmuin sávvá, ahte doaimmat livčče sin iežaset ruovttugiliin.
Sámedikki nuoraidráđđi ohcá áššedovdilahtuid!
Leatgo 15-17 jahkásaš sámenuorra? Hálidatgo beassat váikkuhit sámenuoraid áššiide ja oahpasmuvvat seammás eará sámenuoraide? Ohcat nuoraidráđi áššedovdilahttun aktiivvalaš sámeáššiin beroštuvan nuoraid miehtá Suoma.
Nuoraid sáhkavuorru Sámedikki ortniiduvvančoahkkimis ja nuoraidráđi nammadeapmi
De! 2-fitnu doaimmat johtui
Sámedikki ja sámeguovllu gielddaid oktasaš De! 2 -fidnu lea álgán.
Sámediggi ohcá mearreáigásaš prošeaktabargi nuoraidráđi De2! -fidnui
Prošeaktabargi bargun lea sámegielat ja kulturvuđot nuoraidbarggu ovddideapmi sámeguovllu gielddain prošeaktaplána mielde ovttas Sámedikki nuoraidráđiin ja fitnu stivrenjoavkkuin.
Nuoraidráđđi oassálasttii ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii
Sámedikki nuoraidráđi ságadoalli Rosa-Máren Juuso ja várreságadoalli Helmi Ljetoff oassálasttiiga ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii (UNPFII) New Yorkas. Foruma 23. čoahkkima temán lei eamiálbmogiid iešmearridanvuoigatvuođa nannen ON:id eamiálbmogiid vuoigatvuođaid guoski julggaštusa oktavuođas: eamiálbmogiid nuoraid jiena deattuheapmi.
Nuoraidráđi ságajođiheaddjit leat válljejuvvon
Sámedikki nuoraidráđi ságajođiheaddjin válljejuvvui Rosa-Máren Juuso Gárasavvonis ja várreságajođiheaddjin Helmi Ljetoff Helssegis.
Nuoraidráđđi doaibmabadjái 2024-2025 ásahuvvon
Sámedikki čoahkkin ásahii nuoraidráđi doaibmabadjái 2024-2025 čoahkkimisttis 30.1.2024.