Säminuorâi konferens uárnejuvvoo Anarist 14.-15.8.2025
Konferens teeman lii ärbivuáválâš tiätu já tot kiäččoo siärváduv vyeimivääri uáinust.
Konferensist kuullâp sahâvuáruid Sämitige saavâjođetteijee sajasâš Tuomas Aslak Juusost, Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Niila-Juhán Valkeapääst, muusikpedagog já jyeigee Laura Tapiolast sehe videotiervâttâs lihâdem-, valastâllâm- já nuorâičällee Mika Poutalast. Ohjelmist láá sahâvuárui lasseen uásálistittee pargopáájáh.
– Mij lep nuurrâm ohjelmân sahâvuárui lasseen kiäsutteijee pargopáájáid já lep pargopáájái uásild porgâm oovtâstpargo sierâlágán havâiguin tego CAP-SHARE, SápmiDem, Syke: IKForest já Rievdan -havâiguin sehe Sámi Duodjijn já Sämimuseo Siidain, muštâl konferens orniistâlmijn västideijee Lifu Torikka.
– Säminuorâi konferens ij lah uárnejum maaŋgâ ive, já veikâ mii mittomeeri konferens uásálisteemeereest ij olášum, te mun oskom, ete konferenspeeivih láá kiäsutteijeeh já mij pyehtip siämmást savâstâllâđ säminuorâi tuoivuin já táárbuin nuoráid ornimnáál tooimâ háárán, iätá konferens valmâštâllee pargojuávhu saavâjođetteijee Niila-Juhán Valkeapää.
– Mij tuáivup, ete säminuorâi čokkânmijn šodâččii merikoskâsiih tábáhtusah, kuus nuorah pastaččii älkkeht almottâttâđ jieijâs nuuvt, ete ij taarbâš perustiđ ovdâmerkkân tábáhtusâi ruttâdmist. Taan ääigi iänááš uási säminuorâin ääsih piäđgui já nuorah viettih harvii huolâttes astoääigi nubijdiskuin. Čokkânmij mield nuorah puávtáččii viärmádâttâđ já návt finnejeh uđđâ ustevijd já uápisulmuid, já täst sáttá leđe ävkki puátteevuođâst, ovdâmerkkân pargoelimist, ettâv Valkepäää já Torikka.
Konferensist ráhtoo almosciälkkámuš ärbivuáválii tiäđu merhâšuumeest säminuoráid já tot adeluvvoo tábáhtus loopâst Sämitige ovdâsteijei. Ärbivuáválâš tiätu lii algâaalmugij uáinust merhâšittee siärváduv vyeimivääri, mii naanood sehe kulttuurlii jotkuuvâšvuođâ já siärváduv cevzimnaavcâ muttojeijee maailmist. Tot ij lah tuš moonnâmääigi mušto, peic ellee, anolâš já siärvuslâš uási aargâst já identiteetist. Eromâšávt säminuorâi rooli jieijâs kulttuur ärbivuáválii tiäđu sirdemist já haaldun väldimist lii tehálâš, tastko eidu sij juátkih kulttuurlijd taavijd já heiviitteh taid taan ääigi hástusáid.
Konferens váldu-uárnejeijen tuáimá Sämitige nuorâirääđi. Nuorâirääđi västid nuorâirääđi ooleest jiečânávt tuáimee sierâ säminuorâi konferens orniimist kyevti ive kooskâi tâi eromâš suujâ tiet tađe täävjib. Säminuorâi konferens puáhtá adeliđ jieijâs noomáin almosciälkkámušâid, iävtuttâsâid já alguid, moh lohtâseh säminuorâi eellimtilán já pyereestvajemân. Konferens lii nuuvtá já ávus puoh säminuoráid.
Lasetiäđuh:
Nuorâirääđi proojeektpargee
Lifu Torikka
Puh. 044 902 4833
Nuorâirääđi konferens pargojuávhu saavâjođetteijee
nuorâirääđi värisaavâjođetteijee
Niila-Juhán Valkeapää
niila-juhan.valkeapaa@samediggi.fi
Nuorâičällee
Elli-Marja Hetta
puh. 050 382 5179
Nuorâirääđi njunošpargoh láá ovdediđ säminuorâi kielâlijd já kulttuurlijd vuoigâdvuođâid sehe nanodiđ säminuorâi kulluuvâšvuođâ sämikulttuurân. Nuorâirääđi valmâštâl meid taid Sämitige ciälkkámušâid, alguid já eres uáivilijd moh kyeskih säminuoráid tai säminuorâi eellimtiilijd.
Uáppáásm meid
De!2-haavâ toimâ juátkoo
Sämitige já sämikuávlu kieldâi ohtsâš De!2-haahâ juátká tooimâs.
Nuorâirääđi jeessânuuccâm toimâpajan 2026-2027 lii álgám!
Kiäsut-uv säminuorâi aššijd vaikuttem tuu? Sämitige nuorâirääđi uđđâ toimâpaje álgá ive 2026 aalgâst já loppâive ääigi mij uuccâp uđđâ moovtâ nuorâid mieldi puáttee kyevti ive pajan.
Säminuorâi konferens almosciälkkámuš: “Mist lii vuoigâdvuotâ puátteevuotân já tot kalga leđe mii nálásâš”.
“Mist säminuorâin lii haalu já perustume oppâđ sämikielâ já sirdeđ tom čuávvoo suhâpuolváid sehe siäiluttiđ ärbivuáválii tiäđu. Návt sämikulttuur siäilu ellen. Ärbivuáválâš tiätu ij lah miinii, maid mij keččâp ulguubeln, tot kulá mijjân sämmilijd já lii luándulâš uási mist."
Sämitigge ocá meriáigásii proojeektpargee nuorâirääđi De! 2 -haahân
Sämitigge almoot uuccâmnáál meriáigásii proojeektpargee tooimâ nuorâirääđi De! 2- sämikielâlii nuorâipargo ovdedem sämikuávlu kieldâin -haahân.
Sämitigge ocá ollâškovlâhárjuttellee
Sämitigge almoot uuccâmnáál ollâškovlâhárjuttellee saje. Pargo álgá sopâmuš mield kesimáánust 2025. Hárjuttâllâm pištá 3 mp. Pargoost lii máhđulâš porgâđ káidusin.
Nuorâirääđi saavâjođetteijen Rosa-Máren Juuso já värisaavâjođetteijen Niila-Juhán Valkeapää
Nuorâirääđi saavâjođetteijen juátká Rosa-Máren Juuso já värisaavâjođetteijen väljejui Niila-Juhán Valkeapää.Nuorâirääđi äššitobden väljejuvvojii Leo Vilmunen, Nuppu-Maaria Näkkäläjärvi, Nils-Matti Juuso, Niiles Harlin ja Heta Sieppi.
Säminuorah tuáivuh oovtâst orroom já sämikielâlii tooimâ – De2-haavâ koijâdâllâm vievâst kärttejuvvojii nuorâi tuoivuuh astoäigitooimâst
De2!-haavâst kärttejuvvojii nuorâi tuoivuuh sämikielâlii astoäigitooimâ háárán. Koijâdâllâm vuáđuld nuorah tuáivuh enâmustáá sämikielâlijd nuorâiehidijd já oovtâst orroom eres säminuorâiguin. Säminuorâid kiäsutteh koijâdâllâm vuáđuld lihâdem, ärbivuáváliih tááiđuh já olgonlihâdem. Iänááš uási koijâdâlmân västidâm nuorâin tuáivuh, ete toimâ uárnejuuččij sii jieijâs päikkikylást.
Sämitige nuorâirääđi ocá äššitobdeejesânijd!
Lah-uv 15-17 ihásâš säminuorâ? Halijdah-uv peessâđ vaiguttiđ säminuorâi aššijd já uápásmuđ já viärmádâttâđ eres säminuoráid? Mij uuccâp nuorâirääđi äššitobden aktiivlijd sämiaašijn perustum nuorâid pirrâ Suomâ.
Nuorâi sahâvuáru Sämitige ornijdemčuákkimist já nuorâirääđi nomâttem
Ornijdemčuákkimist nuorâi sahâvuáru tooláin nuorâirääđi valjim ovdâsteijeeh Rosa-Máren Juuso Iänuduvâst já Mihku Näkkäläjärvi Anarist.
De! 2-haavâ toimâ vuálgá joton
Sämitige já sämikuávlu kieldâi ohtsâš De! 2 -haavâ lii algâttâm tooimâs.
Sämitigge ocá meriáigásii proojeektpargee nuorâirääđi De!2 -haahân
Proojeektpargee pargon lii sämikielâlii- já kulttuurmiäldásii nuorâipargo ovdedem sämikuávlu kieldâin hahâvuávám mield oovtâst Sämitige nuorâiraađijn já haavâ stivrimjuávhoin.
Nuorâirääđi uásálistij OA algâaalmugij pisováá foorumân
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijee Rosa-Máren Juuso já värisaavâjođetteijee Helmi Ljetoff uásálistijn OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) New Yorkist. Foorum 23. čuákkim teeman lii algâaalmugij jiešmeridemvuoigâdvuođâ nanodem OA algâaalmugij vuoigâdvuođáid kyeskee julgáštus ohtâvuođâst: algâaalmugij nuorâi jienâ tiäduttem.
Nuorâirääđi saavâjođetteijeeh väljejum
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Rosa-Máren Juuso Käresavonist já värisaavâjođetteijen Helmi Ljetoff Helsigist.
Nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 lii asâttum
Sämitige čuákkim asâttij nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 čuákkimistis 30.1.2024.