Nuorâirääđi saavâjođetteijeeh väljejum
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Rosa-Máren Juuso Käresavonist já värisaavâjođetteijen Helmi Ljetoff Helsigist.
-Mun porgâškuáđám nuorâirääđi saavâjođetteijen positiivlii já movtáskâm mieláin. Mun vuárdám čuuvtij puáttee toimâpaje já lam kijttevâš, ete finnejim luáttámuš juátkiđ saavâjođetteijen Anni-Sofia maŋa. Säminuorâi identiteet nanodem, kulttuur ovdedem já nuorâi pyereestvaijeem láá muu mielâst teháliih teemah mii tooimâst. Mun tuáivum, ete oovtâst mij pyehtip pyerediđ já ovdediđ taid uulmijd puáttee toimâpaajeest, muštâl nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejum Rosa-Máren Juuso.
Nuorâirääđi savâstâlâi čuákkimist meid valjâpaje mittomeerijn. Nuorâirääđi taha iävtuttâs jieijâs toimâsyergist Sämitige valjâpaje 2024–2027 toimâohjelmân.
-Taan valjâpaajeest nuorâirääđi parga eromâšávt säminuorâi kielâ já identiteet nanodem já siäiluttem oovdân. Nuorâi uásálâšvuotâ miärádâstohâmist lii tehálii roolist sämikuávlu eellimvuáimálâšvuođâ oovdedmist já tom mij viggâp nanodiđ nuorâirääđi tooimâ peht, iätá värisaavâjođetteijen väljejum Helmi Ljetoff.
Nuorâirääđi juátká meid pargo sämikielâlii nuorâipargo nanodem oovdân. Laapi kuávluhaldâttâhvirgádâh lii mieđettâm nuorâirááđán 46 500 euro ruttâdem sämikielâlii nuorâitooimâ oovdedmân. De! 2 – Sämikielâlii nuorâipargo ovdedem sämikuávlu kieldâin-haavâst pilotisteh sämikielâlii já sämikulttuurân vuáđuduvvee nuorâipargo maali orniimáin tooimâ säminuoráid oovtâst sämikuávlu kieldâiguin. Haavâst olášuttoo sämikielâlâš nuorâipargo väldimáin nuorâid mieldi vuáváđ tooimâ siskáldâsâid.
-Sämikielâlii nuorâipargo ovdedem lii lamaš ohtâ nuorâirääđi váldumittomeerijn moonnâm valjâpaajeest. Mij lep tuođâi iloliih haavâ ruttâdmist já tast, ete sämikuávlu kieldah vuolgii haahân mieldi. Čuákkimist mij vuáđudijm haahân stivrimjuávhu, moos mij táttup ovdâsteijeid sämmilij päikkikuávlu kieldâin já nomâttijm nuorâirääđist ovdâsteijeid. Mij tieđettep haavâst tärhibeht ko tot ovdán, juátká nuorâirääđi saavâjođetteijee Rosa-Máren Juuso.
Nuorâirääđi valjij čuákkimstis rááđán meid äššitobdeejesânijd. Sämitige nuorâirääđi pargo-oornig mield nuorâirääđi puáhtá valjiđ rááđán kyevti ihán häävild enâmustáá vittâ pisováá äššitobdee. Nuorâirääđi äššitobdeejesâneh kalgeh leđe valjim ääigi 15–17-ihásiih. Nuorâirääđi äššitobden väljejuvvojii Tiia-Káren Alakorva, Leo Vilmunen, Mihku Näkkäläjärvi, Biret Juliánná Hætta já Sárá-Májjá Pieski
Nuorâirääđi toimâpaje 2024-2025 vuossâmuš čuákkim tollui 7.3.2024 Anarist. Uáppáásm čuákkim pevdikiirján taa.
Nuorâirääđi jesâneh toimâpaajeest 2024-2025.
Lasetiäđuh:
Nuorâirääđi saavâjođetteijee
Rosa-Máren Juuso
puh. 044 779 9420
rosa-maren.juuso(at)samediggi.fi
Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee
Helmi Ljetoff
helmi.ljetoff(at)samediggi.fi
Nuorâičällee
Elli-Marja Hetta
puh. 050 382 5179
elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Nuorâirääđi njunošpargoh láá ovdediđ säminuorâi kielâlijd já kulttuurlijd vuoigâdvuođâid sehe nanodiđ säminuorâi kulluuvâšvuođâ sämikulttuurân. Nuorâirääđi valmâštâl meid taid Sämitige ciälkkámušâid, alguid já eres uáivilijd moh kyeskih säminuoráid tai säminuorâi eellimtiilijd.
Uáppáásm meid
Sämitigge ocá meriáigásii proojeektpargee nuorâirääđi De!2 -haahân
Proojeektpargee pargon lii sämikielâlii- já kulttuurmiäldásii nuorâipargo ovdedem sämikuávlu kieldâin hahâvuávám mield oovtâst Sämitige nuorâiraađijn já haavâ stivrimjuávhoin.
Nuorâirääđi uásálistij OA algâaalmugij pisováá foorumân
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijee Rosa-Máren Juuso já värisaavâjođetteijee Helmi Ljetoff uásálistijn OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) New Yorkist. Foorum 23. čuákkim teeman lii algâaalmugij jiešmeridemvuoigâdvuođâ nanodem OA algâaalmugij vuoigâdvuođáid kyeskee julgáštus ohtâvuođâst: algâaalmugij nuorâi jienâ tiäduttem.
Nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 lii asâttum
Sämitige čuákkim asâttij nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 čuákkimistis 30.1.2024.
Säminuorâi teivâdmeh
Moonnâm čoovčâ uárnejum nuorâirääđi astoäigitooimâ teivâdemriggee finnee joođhâ rijjâhámásijn teivâdmijn. Mieldi láá amnâseh sämituojij várás já lyevispeelah. Ehideh láá skammâmáánu ääigi Oulust, Ruávinjaargâst já Käresavonist. Eehid lii uáivildum säminuoráid pajetääsiahasijn kida 30-ihásáid.
Uusâ fáárun tâi iävtut jeessân Sämitige nuorâirááđán toimâpajan 2024-2025
Mij uuccâp nuorâirááđán fáárun aktiivlijd, sämiaašijn perustum säminuorâid pirrâ Suomâ. Nuorârääđi valjiimist váldoo vuotân, et jesâneh ovdâsteh ubâ sämikuávlu sehe jieškote-uv kielâjuávhuid nuuvt pyereest ko máhđulâš. Valjiimist nuávdittep meid suhâpeelij koskâsii täsiáárvu. Nuorâirääđi jesâneh iä taarbâš leđe sämitige jesâneh.
Nuorâiturnee peivimereh almostittum
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid čuosâttum astoäigitooimâ turnee. Nuorâiturnee orniimijn västid nuorâirääđi proojeektpargee Miia Ruokojärvi. Turnee peivimereh láá tääl čielgâseh.
Nuorâirääđi uárnee nuorâiturnee
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid uáivildum astoäigitooimâ turnee. Nuorâirääđi proojeektpargen lii algâttâm Miia Ruokojärvi.
Nuorâirääđi uárnee seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist 11.10.2022
Nuorâirääđi uárnee Helsigist seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist. Seminaar teeman lii Säminuorâi puátteevuođâ huksiimin. Tilálâšvuotâ uárnejuvvoo Uccâparlamentist Aalmuglâšinfoost majebaargâ 11. roovvâdmáánu tijme 8.05–10.00.
Nuorâirääđi váátá tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo juátkim
Sämitigge meridij paijeelmiärálii tievâsčuákkimist 9.8.2022 sirdeđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio komissaarij valjim ovdâskulij já toollâđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmproosees joođhâ uásild puudâ. Puudâ ääigi selvâtteh ráávhust, ete maht pyehtih juátkiđ proosees já juátkih meid tom selvâttem, ete maid sämisiärvádâh smiättá ääšist.
Sämitigge almoot uuccâmnáál meriáigásii proojeektpargee pargo
Proojeektpargee pargoid kuleh il. sämikielâlii já -kulttuur miäldásii rijjâääigi tooimâ ovdedem oovtâstpargoost nuorâiraađijn já säminuoráid uáivildum nuorâi rijjâäigitooimâ päikkikudij koskâsii jođo vuávám já olášuttem.
“System lii piättám meiddei válduaalmug”—Dihtosis-haahâ sämmilijd lohtâseijee tietimettumvuođâ raččon
Sämitige nuorâirääđi lii uásálistám kollaborativlii pro gradu -paargon, mii tuuđhâi Dihtosis-haavâ vaigutteijeevuođâ. Tutkâmuš čáittá, et tiätu sämmilijn lii liijkás uccáá já ton keežild sämmiliih já säminuorah ferttejeh ain-uv kierdâđ kivsedem, raasism já vajesaavâid.
Lah-uv tun 18–29-ihásâš säminuorâ já kiäsutteh-uv elleekoveh tuu?
Uásálist tave-eennâmlii Northern Script -kietâčaalâkiišton jieijâd eenikielân!
Nuorâirääđi uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân
Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Maria Mäkinen uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkist. Foorum 21. čuákkim válduteeman lii “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Anni-Sofia Niittyvuopio juátká nuorâirääđi saavâjođetteijen
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Anni-Sofia Niittyvuopio Kärigâsnjaargâst já värisaavâjođetteijen Maria Mäkinen Jyväskyläst. Kuohtuuh tooimáin saavâtuálleejuávhust meiddei ovddii kyevti ive paajeest.
Oppâp sämmilijn já sämikulttuurist Dihtosis-haavâ video-oppâtiijmij peht
Sämitige nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia Dihtosis-haahâ almostit video-oppâtiijmijd sämikulttuurist. Säminuorah tuáimih máttáátteijen video-oppâtiijmijn já jođetteh uáppeid sämikulttuurân sierâ uáinui peht.