Tubbáák ij muásudit. Ton muásudittee vaiguttâs lohtâs tuše potkiittemhemâdâsâi jäävkitmân, mii tubbáák puáldei oro muásuditten. Nikotinsorjolii ulmuu potkiittemhemâdâsah láppojeh váhá ááigán ko puáldá tubbáák. Tuođâlâšvuođâst nikotin jođálmit kuávdášnervâduv.

Ij lah. Šleđgâtubákkeh iä siskeeld tubbáák, mut toh aneh sistees távjá siämmáid tiervâsvuotân háitulijd amnâsijd ko ärbivuáváliih tubákkeh. Jis šleđgâtubákkist kiävttoo nikotinkolgos, te tast šadda nikotinsorjolâšvuotâ. Šleđgâtubákkijn ij lah vala tuárvi tutkâmuštiätu, já nuuvtpa hááituingin ep tieđe vala tuárvi.

Kuábáš-uv vástádâsmuulsâiähtu lii puástud. Tubbáák já alkohol tiervâsvuotâhááitui viärdádâllâm ij kannat, tondiet ko kuábbást-uv láá hááituh, toh tuše láá ereslágáneh. Tiervâslâš uáivádittee aamnâs ij lah.

Alkohol lii kieldum vyeliahasijn, tondiet ko tot lii sijjân eromâš háitulâš já toovât sorjolâšvuođâ. Alkohol lii nervâmirkkâ, mii vaaigut eromâšávt vuoiŋâšij toimâmân. Nuorân alkohol hááituh láá stuárráábeh ko rävisulmuid, tondiet ko vuoiŋâšij ovdánem juátkoo vala paijeel 20-ihásâžžân. Sorjolâšvuotâ alkoholân šadda tađe älkkeebeht mađe nuorâbin aalgât tom kevttim.

Puoh vástádâsah láá olmânáál. Alkohol kevttimist šaddeh maaŋgâlágán čuávumušah.

Nuorâ ferttee jieš sajanmäksiđ vaahâg, tondiet ko Suomâ laavâ mield juáháš lii kenigâs sajanmäksiđ vahâgijdis avveest sorjohánnáá. Jis nuorâ ij pyevti mäksiđ vahâgijd tállân, te suumán lasettuvvoo riänttu toos räi, et sun puáhtá tom jieš sajanmäksiđ. Rikosriävtálâš ovdâsvástádâs álgá 15-ihásâžžân, mon maŋa nuorâ puáhtá tyemmejuđ rikosist.

Tutkâmušâi mield 40 % vuálá 14-ihásâžžân algâttâm nuorâin kierdih uáivádittee amnâsij čuolmâin rävis avveest.

Alkohol uástimist vyeliahasâžân sättih šoddâđ sááhuh tâi faŋgâvuotâ. Uástee finnee sááhuid, jis sun ij vääldi nuorâst ruuđâ alkohol uástim pälkkin. Jis uástee váldá päälhi alkohol uástimist, te čuávumuššân sáttá leđe meid faŋgâvuotâ (Rikoslaavâ 50a loho, 1-2§).