Teʹstt peäʹnci pirr

Teʹstte teâđääd peäʹnci pirr. Tän teeʹstest lie kõõččmõõžž tääbbǩest, alkohoolâst da peäʹncin õlmmsânji.

0%

1. Luännat-a tääbbaǩ?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Tääbbaǩ ij luännat. Tõn luännteei vaaiktõs õhttan tåʹlǩ viõrrtemoudldõõzzi jaukkma, mõõn tääbbkõõčči tåbdd luännʼjummšen. Nikotiinčõnnsallaš oummu viõrrtemoudldõõzz hiâlpte tääbbkõõččmen. Tuõttvuõđâst nikotiin joorat kõõskõsneärvtõõǥǥ.

2. Lij-a liâdggtääbbaǩ takai tääbbǩed tiõrvvsallšab?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Ij leäkku. Liâdggtääbbǩin ij leäkku tääbbaǩ, leâša tõk täujja âʹnne seʹst seämma tiõrvâsvuõʹtte hääitlaž aunnsid mâʹte takai tääbbaǩ. Jõs liâdggtääbbǩin ââʹnet nikotiinkolggâz, tõin šâdd nikotiinčõnnsallašvuõtt. Liâdggtääbbǩi pirr ij leäkku võl nokk tuʹtǩǩuum teâtt, da tõn diõtt jie ni hääitain tieʹđ võl nokk jiânnai.

3. Lij-a tääbbaǩ tiõrvvsallšab ko alkohol?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Kuhttu vasttõsvaajtõsmääin lie puästtad. Tääbbaǩ da alkohool tiõrvâsvuõtthääitai verddõõllmõš ij kannât, ko kuhttuin lie hääit, da tõk lie jeeʹresnallšeeʹm. Tiõrvvsallaš vuäivvõõttâmaaunâs ij ni leäkku.

4. Mõõn diõtt alkohol lij ǩiõlddum vuâlla 18-ekksain?

Please select 2 correct answers

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Alkohol lij ǩiõlddum vueʹllâkksain, ko tõt lij siʹjjid jeäʹrab hääitlaž da šõõddat čõnnsallašvuõđ. Alkohol lij neäʹrvvsuuʹlem, kååʹtt vaaikat jeäʹrben vuõivâšn toiʹmmjummša. Nuõʹrre alkohool hääit lie šuurab ko vuõrâsooumže tõn diõtt, ko vuõivšni ouddnummuš juätkkai võl pâʹjjel 20-ekksiʹžžen. Čõnnsallašvuõtt alkohooʹle šâdd tõn hiâlpben mõõn nuõrben âânnmõõžž alttad.

5. Mii alkohool ââʹnnmest vuäitt šõddâd?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Puk vasttõõzz lie vuõiʹǧǧest. Alkohool âânnmõõžž seuʹrrjõõzz lie määŋgnallšeeʹm.

6. Jõs jukkmõž 14-ekksaž nuõrr muärr bussårstõõǥǥ steehl, ǩii koʹrvvad skääđaid?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Nuõrr jåudd jiõčč koʹrvveed skääđ tõn diõtt, ko Lääʹddjânnam lääʹjj mieʹldd juõʹǩǩ ooumaž lij õõlǥtum koʹrvvõõzzid ââʹjjest huõlǩani. Jõs nuõrr ij pââʹst mäʹhssed skääđaid tâʹlles, summ šâdd koorǥ tõn räjja, što son pâstt jiõčč tõn koʹrvveed. Reäkkõsvuõiggâdvuõđlaž vasttõs älgg 15-ekksiʹžžen, kuäʹss nuõr vueiʹtet suudâd reäkkõõzzâst.

7. Kââʹll vuâlla 14-ekksiʹžžen peäʹnecâânnmõõžž alttääm nuõrâst lie mâʹŋŋlakast vuõrâsooumžen vaiggâdvuõđ peäʹnecââʹnnem diõtt?

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Tuʹtǩǩummši mieʹldd 40 % vuâlla 14-ekksiʹžžen alttääm nuõrin muõkkšâʹvve peäʹnecâânnmõõžž vaiggâdvuõđin vuõrâsoummi ââʹjjest.

8. Jõs ǩii-ne pâʹjjel 18-ekksaž vuästt vueʹllâkksiʹžže alkohool, måkam raŋstõs tõʹst suʹnne seuʹrrai?

Please select 2 correct answers

Vuõiʹǧǧest! Puästtad!

Alkohool vuäʹsttmest vueʹllâkksiʹžže vuäiʹtte seuʹrrjed sääkk leʹbe pleânvuõtt. Vueʹstti vuäǯǯ sääkkaid, jõs son ij vääʹld nuõrâst tieʹǧǧ vääʹltummšest. Jõs vueʹstti väldd pääʹlǩ alkohool vääʹltummšest, seuʹrrjõssân vuäitt leeʹd pleânvuõtt še. (Reäkkõslääʹj 50a lååkk, 1-2 §).