Oahpahus- ja kulturministeriija juolludii ruhtadeami Dihtosis-fitnu njealját jahkái
Nuoraidráđi ja Nuoraid akademiija Dihtosis-fidnu buvttada videooahppodiimmuid sámekultuvrra birra. Maiddái skuvlagalledeamit joatkašuvvet oassin fitnus.
Sámedikki nuoraidráđi ja Nuoraid akademiija oktasaš Dihtosis-fitnus leat oahpásnuhttán golbma lohkanjagi áigge sámevuođa vuođđoskuvllaide ja nuppi dássái sámefáttat skuvlagalledemiiguin ja fáttá iehčanas oahpahussii oaivvilduvvon metodapáhkain ja mobiilaspealuiguin. Dán lohkanjagi fitnus buvttadit oahpaheddjiid sávaldaga vuođul skuvlagalledemiid lassin válmmaš videooahppodiimmuid sámekultuvrra birra.
– Videooahppodiimmut vuolidit šielmmá gieđahallat sámefáttáid oahppodiimmuin, daningo daid lea álki váldit atnui goas beare. Videot govvejuvvojit sámeguovllus ja daid sisdoalu plánejit ja buvttadit sámenuorat, Dihtosis-fitnu prošeaktahoavda Ulla Saalasti muitala.
Maiddái skuvlagalledeamit joatkašuvvet oassin fitnus. Fitnus doaibmá maiddái sámenuorra, guhte lea skuvlejuvvon dán bargui skuvlagalledeaddjin.
– Skuvlagalledeamit biddjojuvvojit johtui jagi 2021 loahpageahčen, goas maiddái videooahppodiimmut govvejuvvojit Anáris. Videooahppodiimmut leat oažžumis jagi 2022 álggogeahčen. Dalle almmustahttojuvvo maiddái beaiváduvvon veršuvdna hui bivnnuhin šaddan metodapáhkas, mas leat máŋggabealagis hárjehusat sámekultuvrra birra. Oahpaheaddjit sáhttet ávkkástallat metodapáhkain iežaset oahppodiimmuin iehčanassii ja čađahit ovdamearkka dihte prošeaktabarggu dahje iešguđetlágan searvadeaddji hárjehusaid ohppiideasetguin, muitala Sámedikki nuoraidčálli Elli-Marja Hetta.
Fitnu váldomihttomearri lea lasihit eanetlohkui gullevaš mánáid ja nuoraid diđolašvuođa sápmelaččaid ja sámekultuvrra birra ja dákko bokte eastadit sámiide čuohcci vaššiságaid ja vealaheami. Čieža sámenuora ollašuhtte fitnus oktiibuot 103 skuvlagalledeami lohkanjagi 2020–2021. Álgodálvve 2021 almmustahttojuvvui vuolleskuvllalaččaide oaivvilduvvon Pieni peli saamelaisista -mobiilaspeallu (Unna speloš sámiid birra) ja seammás álggahuvvojedje skuvlagalledeamit maiddái vuolleskuvllain. Dasa lassin almmustahttojuvvui badjeskuvllalaččaid ja nuppi dási studeanttaid Sukellus saamelaiskulttuuriin -mobiilaspealu (Buokčan sámekultuvrii) davvisámegielat veršuvdna.
Dihtosis-fitnu ruhtada oahpahus- ja kulturministeriija. Fidnu bistá: 1.9.2021–30.6.2022.
Lassedieđut:
Sámediggi
Nuoraidráđi ságajođiheaddji
Anni-Sofia Niittyvuopio
Tlf. 040 7082 072, anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
Nuoraidčálli
Elli-Marja Hetta
Tlf. 010 8393134, elli-marja.hetta(at)samediggi.fi
Nuoraid akademiija
Prošeaktahoavda
Ulla Saalasti
Tlf. 040 567 4203, ulla.saalasti(at)nuortenakatemia.fi
Prošeaktakoordináhtor
Maria Aikio
Tlf. 040 8470 862, maria.aikio(at)nuortenakatemia.fi
Oahpásmuva maiddái
Sámediggi ohcá mearreáigásaš prošeaktabargi nuoraidráđi De2! -fidnui
Prošeaktabargi bargun lea sámegielat ja kulturvuđot nuoraidbarggu ovddideapmi sámeguovllu gielddain prošeaktaplána mielde ovttas Sámedikki nuoraidráđiin ja fitnu stivrenjoavkkuin.
Nuoraidráđđi oassálasttii ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii
Sámedikki nuoraidráđi ságadoalli Rosa-Máren Juuso ja várreságadoalli Helmi Ljetoff oassálasttiiga ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii (UNPFII) New Yorkas. Foruma 23. čoahkkima temán lei eamiálbmogiid iešmearridanvuoigatvuođa nannen ON:id eamiálbmogiid vuoigatvuođaid guoski julggaštusa oktavuođas: eamiálbmogiid nuoraid jiena deattuheapmi.
Nuoraidráđi ságajođiheaddjit leat válljejuvvon
Sámedikki nuoraidráđi ságajođiheaddjin válljejuvvui Rosa-Máren Juuso Gárasavvonis ja várreságajođiheaddjin Helmi Ljetoff Helssegis.
Nuoraidráđđi doaibmabadjái 2024-2025 ásahuvvon
Sámedikki čoahkkin ásahii nuoraidráđi doaibmabadjái 2024-2025 čoahkkimisttis 30.1.2024.
Sámenuoraid deaivvadeamit
Diibmá čakčat ordnejuvvon nuoraidráđi astoáiggedoaimma turnea oažžu joatkaga friddjahápmásaš deaivvademiid hámis. Mielde leat materiálat sámedujiide ja lávdespealut. Eahkediid doallat skábmamánu áigge Oulus, Roavvenjárggas ja Gárasavvonis. Eahkedat leat oaivvilduvvon sámenuoraide badjedási ahkásaš nuorain gitta 30-jahkásaččaide.
Oza mielde dahje evttot lahtu Sámedikki nuoraidráđđái doaibmabadjái 2024-2025
Ohcat nuoraidráđđái movttegis ja aktiivvalaš sámenuoraid miehtá Suoma ovddidit sámenuoraid áššiid. Nuoraidráđi válljemis váldojuvvo vuhtii, ahte lahtut ovddastit nu viidát go vejolaš olles sámeguovllu ja maiddái sierra giellajoavkkuid. Válljemis čuvvo maiddái sohkabeliid gaskasaš dásseárvu. Nuoraidráđi lahtut eai dárbbaš leat sámedikki lahtut.
Nuoraidturnea beaivemearit almmustahtton
Nuoraidráđđi ordne čakčat 2022 sámenuoraide čujuhuvvon astoáiggi doaimma turnea. Nuoraidturnea ordnemiin vástida nuoraidráđi prošeaktabargi Miia Ruokojärvi. Turnea beaivemearit leat dál čielggaduvvon.
Nuoraidráđđi lágida nuoraidturnea
Nuoraidráđđi lágida čakčat 2022 sámenuoraide dárkkuhuvvon asttuáiggedoaimma turnea. Nuoraidráđi prošeaktabargin lea álggahan Miia Ruokojärvi.
Nuoraidráđđi ordne seminára sámediggelága ođasmahttimis 11.10.2022
Nuoraidráđđi ordne seminára sámediggelága ođasmahttimis Helssegis. Seminára temán lea Sámenuoraid boahttevuođa huksemin. Dilálašvuohta ordnejuvvo Pikkuparlamentta Álbmotinfos maŋŋebárgga 11. golggotmánus diibmu 8.05–10.00.
Nuoraidráđđi gáibida duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna barggu joatkima
Sámediggi mearridii badjelmearálaš dievasčoahkkimis 9.8.2022 sirdit duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna komissáraid válljema ovddos guvlui ja váldit duohtavuođa- ja soabadanproseassa joatkka oasil bottu. Bottu áigge čielggadit ráfis, mo proseassa sáhttit joatkit ja joatkit maiddái dan čielggadeami, maid sámi searvvuš áššis jurddaša.
Nuoraidráđđi lágida Eanodaga guovllu sámenuoraide dorvvolaš saji ságastallandilálašvuođa
Boađe ságastallat ja oahppat Eanodaga guovllu sámegávttis ja sierra sogaid goarrunvugiin.
Sámediggi almmuha ohcan láhkai mearreáigásaš prošeaktabargi doaimma
Prošeaktabargi bargguide gullá ee. sámegielat ja -kultuvrra mieldásaš astoáiggedoaimma ovddideapmi ovttasbarggus nuoraidráđiin ja sámenuoraide čujuhuvvon nuoraid astoáiggedoaimma gierdomátkki plánen ja ollašuhttin.
”Systema lea beahttán váldoálbmogage” —Dihtosis-prošeakta sápmelaččaide laktáseaddji diehtemeahttunvuođa burgin
Sámedikki nuoraidráđđi lea oassálastán kollaboratiivvalaš pro gradu -bargui, mas dutkojuvvui Dihtosis-prošeavtta váikkuhus. Dutkamuš čujuha, ahte diehtu sápmelaččain lea menddo unnán ja dan dihtii sápmelaččat ja sámenuorat vásihit ainge givssideami, rasismma ja vaššiságaid.
Leatgo 18 - 29 jahkásaš sámenuorra ja liikot filmmaide?
Oassálaste davviriikkalaš Northern Script -giehtačállingilvui iežat eatnigillii!
Nuoraidráđđi oassálastá ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii
Nuoraidráđi várreságadoalli Maria Mäkinen oassálastá ON:id eamiálbmogiid bissovaš forumii (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkas. Foruma 21. sešuvnna oaivetemán lea “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.