Nuorâirääđi uárnee nuorâiturnee
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid uáivildum astoäigitooimâ turnee. Nuorâirääđi proojeektpargen lii algâttâm Miia Ruokojärvi.
Miia Ruokojärvi algâttij čohčâmáánu aalgâst nuorâirääđi proojeektpargen. Suu pargoid kulá iärásij juávhust sämikielâlii já kulttuurmiäldásii astoäigitooimâ ovdedem oovtâstpargoost nuorâirađđijn já säminuoráid uáivildum nuorâi astoäigitooimâ turnee vuávám já olášuttem. Ulmen lii nanodiđ sämikielâlii nuorâikulttuur já ruokâsmittiđ nuorâid kevttiđ sämikielâid meid astoääigi.
– Lii suotâs peessâđ porgâđ säminuorâiguin. Mun lam jieš meddâl uccâ päikkikoddeest, kost ij lah lamaš sämikielâlâš astoäigitoimâ. Projektist porgâm oro te eromâš tehálâžžân, iätá nuorâirääđi proojeektpargee Miia Ruokojärvi.
– Mun tuáivum, ete nuuvt maŋgâ säminuorâ ko máhđulâš uásálist mii ornim tooimân. Toimâ vuávájuvvoo nuorâi tuoivui mield já siskáldâssân láá iärásij juávhust sämityejeh, lyevdispeelah já oovtâst orroom. Muu škovliittâs lii pivtâstemsyergi artesaan, te kieđâiguin porgâm já kietâtyejeh láá-uv luándulâš teema turnee ääigi, Ruokojärvi juátká.
Turnee olášuttoo čoovčâ ääigi sämikuávlu kieldâin já sämikuávlu ulguubeln algâmuddoost smiettum päikkikodeh láá Oulu, Helsig, Tampere já Jyväskylä. Turnee ovdánem puáhtá čuávvuđ Sämitige já nuorâirääđi nettisiijđoin sehe nuorâirääđi Instagramist já Facebookist. Turnee vuáváámist mij anneep Ijâttes Ijjâ -festivaal ääigi nurrum ideaid nuorâirääđi tooimâ várás.
– Nuorâirääđi ulmen lii lamaš maaŋgâi iivij ääigi fastâdittiđ sämikielâlii já kulttuurmiäldásii nuorâipargo. Nuorâiturnee ääigi mij peessâp servâđ nuorâi juávkun, mutâ meid uápásmuđ kieldâi nuorâipaargon já čuávdiđ oovtâstpargo vááijuvvuođâid, moh láá puáttám oovdân mii oovdeb čielgiittâsâin, iätá nuorâirääđi saavâjođetteijee Anni-Sofia Niittyvuopio.
Nuorâirääđi ulmen lii algâttiđ turnee vuáđuld puáttee ive haavâ, mon ääigi nanodeh sämikielâlii nuorâikulttuur, lasetteh oovtâstpargo kieldâ tuáimeiguin já selvâtteh sämikielâlii nuorâikoordinaattor pálkkááttem Sämitiigán. Koordinaattor ovdedičij sämikielâlii ja sämmilâš kulttuurân vuáđuduvvee nuorâipargo juksâmvuođâ sämmilij päikkikuávlu kieldâin ovdâmerkkân nuuvt, ete ovdeduvvoo malli faallâđ päikkikuávlu kieldáid sämikielâlii nuorâipargo uástupalvâlussân.
Lasetiäđuh:
Anni-Sofia Niittyvuopio
nuorâirääđi saavâjođetteijee
anni-sofia.niittyvuopio(a)samediggi.fi
040 610 7905
Miia Ruokojärvi
nuorâirääđi proojeektpargee
miia.ruokojarvi(a)samediggi.fi
040 537 8481
Elli-Marja Hetta
nuorâičällee
elli-marja.hetta(a)samediggi.fi
050 382 5179
Uáppáásm meid
Säminuorâi teivâdmeh
Moonnâm čoovčâ uárnejum nuorâirääđi astoäigitooimâ teivâdemriggee finnee joođhâ rijjâhámásijn teivâdmijn. Mieldi láá amnâseh sämituojij várás já lyevispeelah. Ehideh láá skammâmáánu ääigi Oulust, Ruávinjaargâst já Käresavonist. Eehid lii uáivildum säminuoráid pajetääsiahasijn kida 30-ihásáid.
Uusâ fáárun tâi iävtut jeessân Sämitige nuorâirááđán toimâpajan 2024-2025
Mij uuccâp nuorâirááđán fáárun aktiivlijd, sämiaašijn perustum säminuorâid pirrâ Suomâ. Nuorârääđi valjiimist váldoo vuotân, et jesâneh ovdâsteh ubâ sämikuávlu sehe jieškote-uv kielâjuávhuid nuuvt pyereest ko máhđulâš. Valjiimist nuávdittep meid suhâpeelij koskâsii täsiáárvu. Nuorâirääđi jesâneh iä taarbâš leđe sämitige jesâneh.
Nuorâiturnee peivimereh almostittum
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid čuosâttum astoäigitooimâ turnee. Nuorâiturnee orniimijn västid nuorâirääđi proojeektpargee Miia Ruokojärvi. Turnee peivimereh láá tääl čielgâseh.
Nuorâirääđi uárnee seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist 11.10.2022
Nuorâirääđi uárnee Helsigist seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist. Seminaar teeman lii Säminuorâi puátteevuođâ huksiimin. Tilálâšvuotâ uárnejuvvoo Uccâparlamentist Aalmuglâšinfoost majebaargâ 11. roovvâdmáánu tijme 8.05–10.00.
Nuorâirääđi váátá tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo juátkim
Sämitigge meridij paijeelmiärálii tievâsčuákkimist 9.8.2022 sirdeđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio komissaarij valjim ovdâskulij já toollâđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmproosees joođhâ uásild puudâ. Puudâ ääigi selvâtteh ráávhust, ete maht pyehtih juátkiđ proosees já juátkih meid tom selvâttem, ete maid sämisiärvádâh smiättá ääšist.
Sämitigge almoot uuccâmnáál meriáigásii proojeektpargee pargo
Proojeektpargee pargoid kuleh il. sämikielâlii já -kulttuur miäldásii rijjâääigi tooimâ ovdedem oovtâstpargoost nuorâiraađijn já säminuoráid uáivildum nuorâi rijjâäigitooimâ päikkikudij koskâsii jođo vuávám já olášuttem.
“System lii piättám meiddei válduaalmug”—Dihtosis-haahâ sämmilijd lohtâseijee tietimettumvuođâ raččon
Sämitige nuorâirääđi lii uásálistám kollaborativlii pro gradu -paargon, mii tuuđhâi Dihtosis-haavâ vaigutteijeevuođâ. Tutkâmuš čáittá, et tiätu sämmilijn lii liijkás uccáá já ton keežild sämmiliih já säminuorah ferttejeh ain-uv kierdâđ kivsedem, raasism já vajesaavâid.
Lah-uv tun 18–29-ihásâš säminuorâ já kiäsutteh-uv elleekoveh tuu?
Uásálist tave-eennâmlii Northern Script -kietâčaalâkiišton jieijâd eenikielân!
Nuorâirääđi uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân
Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Maria Mäkinen uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkist. Foorum 21. čuákkim válduteeman lii “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Anni-Sofia Niittyvuopio juátká nuorâirääđi saavâjođetteijen
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Anni-Sofia Niittyvuopio Kärigâsnjaargâst já värisaavâjođetteijen Maria Mäkinen Jyväskyläst. Kuohtuuh tooimáin saavâtuálleejuávhust meiddei ovddii kyevti ive paajeest.
Oppâp sämmilijn já sämikulttuurist Dihtosis-haavâ video-oppâtiijmij peht
Sämitige nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia Dihtosis-haahâ almostit video-oppâtiijmijd sämikulttuurist. Säminuorah tuáimih máttáátteijen video-oppâtiijmijn já jođetteh uáppeid sämikulttuurân sierâ uáinui peht.
Sämitige nuorâirääđi ocá äššitobdeejesânijd
Lah-uv 15-17 ihásâš säminuorâ? Halijdah-uv peessâđ vaiguttiđ säminuorâi aššijd já uápásmuđ já viärmádâttâđ eres säminuoráid? Mij uuccâp nuorâirääđi äššitobden aktiivlijd sämiaašijn perustum nuorâid pirrâ Suomâ.
Nuorâirääđi 2022-2023 lii asâttum
Sämitige čuákkim asâttij nuorâirääđi toimâpajan 2022-2023 čuákkimistis 17.12.2021.
Dihtosis-haavâst occoo uásiáigásâš hahâpargee
Dihtosis-haahâ, mii taha sämikulttuur uápisin, lii finnim joođhâ já mij uuccâp haahân uásiáigásii hahâpargee. Haavâst lii tohhum sämikulttuur uápisin škovlâkollimij, pedagogisij speelâi já toimâlii hárjuttâskorttâpaakâ vievâst. Taan luuhâmive ääigi mij pyevtittep máttáátteijei tuoivuu mield kulmâ video-oppâtijme sämikulttuurist.
Olmoošvuoigâdvuotâškovlim säminuoráid
Olmoošvuoigâdvuotâškovlim säminuoráid 24.11., fáddán láá suhâpeeli- já seksuaalucceeblovoi vuoigâdvuođah já arvetävgisämmilâšvuotâ.