Säminuorah čuákkejeh vuoimijdis šoŋŋâdâhnubástus vuástá
Ohtsâštave-eennâmlâš säminuorâi konferens uárnejuvvoo 26.8.2021. Konferens teeman lii šoŋŋâdâhnubástus já tot uárnejuvvoo káidusohtâvuođâiguin. Konferens lii nuuvtá já áávus puoh säminuoráid.
Sämitige proojeektpargee Milla Pulska já nuorâirääđi saavâjođetteijee Anni-Sofia Niittyvuopio tuáivuttává säminuorâid tiervâpuáttim káiduskonferensân.
– Lii fijnâ äšši, ete säminuorah staatâraajij rasta peesih kuhes ááigán savâstâllâđ sijjân äigikyevdilis já tehálâš aašijn. Mun oskom, ete mij pyehtip oovdân tehálijd huámášuumijd šoŋŋâdâhnubástusâst já ton vuástásii pargoost, mutâ meiddei vuáhádumán lohtâseijee aašijd, illood nuorâirääđi saavâjođetteijee Anni-Sofia Niittyvuopio.
Konferensist kuullâp mielâkiddiivâš sahâvuáruid pirâs- já šoŋŋâdâhminister Krista Mikkosist, Säämi parlamentaarlii rääđi saavâjođetteijee Aili Keskitalost, nuorâ puásuialmai Jussá Seurujärvist já Sämitige saavâjođetteijee Tyemes Aaslâk Juusost. Sahâvuárui lasseen konferensist láá pargopääjih. Pargopaajijd tuálih nuorâi jođettem gloobaal orgaan Youth4Nature, somevaigutteijee Emmi Nuorgam já aktivist, stivrejeijee-kietâčällee, Pauliina Feodoroff.
– Mij tuáivup, ete nuorah uásálisteh ruokkâdávt pargopaajijd, main oceh olssis hiäivulijd vaiguttemvuovijd. Šoŋŋâdâhnubástus puáhta šlundodiđ, mutâ mij halijdep movtijdittiđ ohtsâš vyeimi já saavâ ucâmân šoŋŋâdâhnubástus vuástásii ohtsâškodálii pargoost, muštâl konferens proojeektpargee Milla Pulska.
Šoŋŋâdâhnubástus vaaigut korrâsumosávt arktisâš algâaalmugáid já säminuorah láá-uv huolâst šoŋŋâdâhnubástus vaiguttâsâin sämmilij ärbivuáválâš iäláttâssáid já sämikulttuurân. Konferens mield hämmejeh šoŋŋâđâhnubástus vuástásii almosciälkkámuš já vuávájeh säminuorâi ohtsâš toimâmaalijd staatâraajij rasta.
Säämi parlamentaarlii rääđi vuálásâš nuorâirääđi uárnee jyehi nube ive tave-eennâmlii säminuorâi konferens. Konferens uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Taažâ, Ruotâ já Suomâ Sämitigij nuorâituáimeiguin. Konferens váldu-uárnejeijee lii Sämitige nuorâirääđi. Konferens ulmen lii movtijdittiđ säminuorâid ohtsâškode oovdedmân.
Lasetiäđuh:
Anni-Sofia Niittyvuopio
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijee
040 7082 072
anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
Milla Pulska
proojeektpargee
0406695295
milla.pulska(at)samediggi.fi
Uáppáásm meid
Nuorâirääđi saavâjođetteijeeh väljejum
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Rosa-Máren Juuso Käresavonist já värisaavâjođetteijen Helmi Ljetoff Helsigist.
Nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 lii asâttum
Sämitige čuákkim asâttij nuorâirääđi toimâpajan 2024-2025 čuákkimistis 30.1.2024.
Säminuorâi teivâdmeh
Moonnâm čoovčâ uárnejum nuorâirääđi astoäigitooimâ teivâdemriggee finnee joođhâ rijjâhámásijn teivâdmijn. Mieldi láá amnâseh sämituojij várás já lyevispeelah. Ehideh láá skammâmáánu ääigi Oulust, Ruávinjaargâst já Käresavonist. Eehid lii uáivildum säminuoráid pajetääsiahasijn kida 30-ihásáid.
Uusâ fáárun tâi iävtut jeessân Sämitige nuorâirááđán toimâpajan 2024-2025
Mij uuccâp nuorâirááđán fáárun aktiivlijd, sämiaašijn perustum säminuorâid pirrâ Suomâ. Nuorârääđi valjiimist váldoo vuotân, et jesâneh ovdâsteh ubâ sämikuávlu sehe jieškote-uv kielâjuávhuid nuuvt pyereest ko máhđulâš. Valjiimist nuávdittep meid suhâpeelij koskâsii täsiáárvu. Nuorâirääđi jesâneh iä taarbâš leđe sämitige jesâneh.
Nuorâiturnee peivimereh almostittum
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid čuosâttum astoäigitooimâ turnee. Nuorâiturnee orniimijn västid nuorâirääđi proojeektpargee Miia Ruokojärvi. Turnee peivimereh láá tääl čielgâseh.
Nuorâirääđi uárnee nuorâiturnee
Nuorâirääđi uárnee čohčuv 2022 säminuoráid uáivildum astoäigitooimâ turnee. Nuorâirääđi proojeektpargen lii algâttâm Miia Ruokojärvi.
Nuorâirääđi uárnee seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist 11.10.2022
Nuorâirääđi uárnee Helsigist seminaar sämitiggelaavâ uđâsmitmist. Seminaar teeman lii Säminuorâi puátteevuođâ huksiimin. Tilálâšvuotâ uárnejuvvoo Uccâparlamentist Aalmuglâšinfoost majebaargâ 11. roovvâdmáánu tijme 8.05–10.00.
Nuorâirääđi váátá tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo juátkim
Sämitigge meridij paijeelmiärálii tievâsčuákkimist 9.8.2022 sirdeđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio komissaarij valjim ovdâskulij já toollâđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmproosees joođhâ uásild puudâ. Puudâ ääigi selvâtteh ráávhust, ete maht pyehtih juátkiđ proosees já juátkih meid tom selvâttem, ete maid sämisiärvádâh smiättá ääšist.
Sämitigge almoot uuccâmnáál meriáigásii proojeektpargee pargo
Proojeektpargee pargoid kuleh il. sämikielâlii já -kulttuur miäldásii rijjâääigi tooimâ ovdedem oovtâstpargoost nuorâiraađijn já säminuoráid uáivildum nuorâi rijjâäigitooimâ päikkikudij koskâsii jođo vuávám já olášuttem.
“System lii piättám meiddei válduaalmug”—Dihtosis-haahâ sämmilijd lohtâseijee tietimettumvuođâ raččon
Sämitige nuorâirääđi lii uásálistám kollaborativlii pro gradu -paargon, mii tuuđhâi Dihtosis-haavâ vaigutteijeevuođâ. Tutkâmuš čáittá, et tiätu sämmilijn lii liijkás uccáá já ton keežild sämmiliih já säminuorah ferttejeh ain-uv kierdâđ kivsedem, raasism já vajesaavâid.
Lah-uv tun 18–29-ihásâš säminuorâ já kiäsutteh-uv elleekoveh tuu?
Uásálist tave-eennâmlii Northern Script -kietâčaalâkiišton jieijâd eenikielân!
Nuorâirääđi uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân
Nuorâirääđi värisaavâjođetteijee Maria Mäkinen uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkist. Foorum 21. čuákkim válduteeman lii “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.
Anni-Sofia Niittyvuopio juátká nuorâirääđi saavâjođetteijen
Sämitige nuorâirääđi saavâjođetteijen väljejui Anni-Sofia Niittyvuopio Kärigâsnjaargâst já värisaavâjođetteijen Maria Mäkinen Jyväskyläst. Kuohtuuh tooimáin saavâtuálleejuávhust meiddei ovddii kyevti ive paajeest.
Oppâp sämmilijn já sämikulttuurist Dihtosis-haavâ video-oppâtiijmij peht
Sämitige nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia Dihtosis-haahâ almostit video-oppâtiijmijd sämikulttuurist. Säminuorah tuáimih máttáátteijen video-oppâtiijmijn já jođetteh uáppeid sämikulttuurân sierâ uáinui peht.
Sämitige nuorâirääđi ocá äššitobdeejesânijd
Lah-uv 15-17 ihásâš säminuorâ? Halijdah-uv peessâđ vaiguttiđ säminuorâi aššijd já uápásmuđ já viärmádâttâđ eres säminuoráid? Mij uuccâp nuorâirääđi äššitobden aktiivlijd sämiaašijn perustum nuorâid pirrâ Suomâ.