Sääʹmnuõr nåʹrre viõǥǥees äimmõsmuuttâs vuâstta
Õhttsažtâʹvvjânnmallaž sääʹmnuõri konfereʹnss jäʹrjste 26.6.2021. Konfereeʹns teeʹmmen lij äimmõsmuuttâs da tõn jäʹrjste ougglõsõhttvuõđin. Konfereʹnss lij määusteʹmes da äävas pukid sääʹmnuõrid.
Sääʹmteeʹǧǧ projeʹktt-tuâjjtueʹjjeei Milla Pulska da nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Anni-Sofia Niittyvuopio tuäivte sääʹmnuõrid tiõrvvpuättmõššân olgglõssân jäʹrjstum konferenssa.
– Lij fiinâs,što sääʹmnuõr peäʹsse kuʹǩes ääiʹj pâiʹl valdiaraaji saǥstõõllâd siʹjjid ääiʹjpoddsain da vääžnai aaʹššin. Ååskam, što kaunnâp vääžnai kaggmõõžžid äimmõsmuttsa da tõn vuâsttsõʹžže tuõjju, leša še šiõttlõõvvmõʹšše kollʼjeeʹjen,räʹddjââtt nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Anni-Sofia Niittyvuopio.
Konfereeʹnsest kuullâp miõllǩiõttsaid särnnamvuâraid pirrõs- da äimmõsminister Krista Mikkosest. Sääʹmparlamentaarla suåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjest Aili Keskitalost, nuõr puäʒʒoummust Jussa Seurujääuʹrest de Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juusost. Lââʹzzen konfereeʹns prograammâst liâ tuâjjpõõrt. Tuâjjpõõrtid âʹnne nuõri jååʹđtem globaal organisaatia Youth4Nature, somevaikkteei Emmi Nuorgam de aktivistt,ohjjeei- ǩiõttǩeeʹrjteei Pauliina feodoroff.
– Tuäivvap,što nuõr vuässâʹtte smeʹllkanji tuâjjpõõrtid, koin oʹcce jiõccses pueʹrmõs vaikktemkuånstid. Äimmõsmuuttâs vuäitt tobddjed täärmtõõvvjen, leša haaʹleep äjšmâʹtted õhttsa viõǥǥ da saaǥǥ kaunnmõʹšše äimmõsmuttâz vuâsttsõõʹžžest õhttsažkååddlast tuâjast, ceälkk konfereeʹns projeʹktt-tuâjjtueʹjjeei Milla Pulska.
Aarktla alggmeer toʹbdde äimmõsmuttâz kõrrsubuin da sääʹmnuõr liâ-i peʹcclõõžžâst äimmõsmuttâz vaikktõõzzin säʹmmlai äʹrbbvuâđlai jieʹllemvueʹjjid da sääʹmmkulttuuʹre. Konfereeʹns mieʹtt häämmtaʹlle äimmõsmuttâz vuâsttsaž õõlmâsceälkkmõš de plaanee sääʹmnuõri õhttsaid valdiaraaji pâiʹlteei toiʹmmjemnaaʹlid.
Sääʹmparlamenttaarla suåvtõõzz vuâllsaž nuõrisuåvtõs jääʹrjast kueiʹt eeʹjj kõõskin tâʹvvjânnmallša sääʹmnuõri konfereeʹns. Konfereʹnss jäʹrjste õhttsažtuâjjan Taarr-,Ruõcc- da Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧi nuõritoiʹmmjeeʹjivuiʹm. Konfereeʹns väʹlddjäʹrjsteeʹjen tåimmai Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs. Konfereeʹns täävtõssân lij äjšmâʹtted sääʹmnuõrid säʹmmla õhttsažkååʹdd ooudâsviikkmõʹšše.
Lââʹssteâđaid:
Anni-Sofia Niittyvuopio
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei
040 7082 072
anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
Milla Pulska
Projeʹktt -tuâjjtueʹjjeei
0406695295
milla.pulska(at)samediggi.fi
Tobdstõõđ še
De! 2-haʹŋǩǩõõzz tåimmjummuš jåttai
Sääʹmteeʹǧǧ da sääʹmvuuʹd kooʹddi De! 2-haʹŋǩǩõs lij alttääm tåimmjummšes.
Säämteǧǧ ååcc mierräiggsaž projektt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De!2 -haŋǩǩõsse
Projeʹktt-tuâjjla tuâjjan lij sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin haʹŋǩǩõsplaan meâldlânji õõutveäkka Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da haʹŋǩǩõõzz vuäʹpstemjooukin.
Nuõrisuåvtõs vuässõõđi ÕM alggmeerai põõssi fooruume
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteei Helmi Ljetoff vuässõʹtte ÕM alggmeerai põõssi fooruuʹme (UNPFII) New Yorkist. Fooruum 23. išttâm teeʹmmen lij alggmeerai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ raavummuš ÕM alggmeerai vuõiggâdvuõđid kuõskki čõõđtõõzz õhttvuõđâst: alggmeerai nuõri jiõn ââʹlummuš.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååđteejjkådd vaalšum
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso Karesuvannost da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Helmi Ljetoff Heʹlssnest.
Nuõrisuåvtõs lij nõõmtum tuåimmpââi eejjid 2024-2025
Sää´mtee´ǧǧ sååbbar nõõmti nuorisuåvtõõzz tuåimmpââi ee´jjid 2023–2024 såbbrest 30.1.2024.
Säämnuõri kaaunõõttmõõžž
Teimma čâhčča jäʹrjstum nuõrisuåvtõõzz âsttääiʹj tååimai sätt juätkkai kaaunõõttmõõžži häämast. Mieʹldd materiaal sääʹmǩiõtt-tuâjaid da luʹvddsiõr. Jeäʹǩǩaaid ââʹnet skamm-mannust Oulust, Ruäʹvnjaarǥâst da Karesâvvnest. Jeäʹǩǩää lie jurddum sääʹmnuõrid pââibužškooulâkksain vuâlla 30-âkksaid.
Ooʒʒ mieʹldd leʹbe eʹtǩǩed vuäzzla Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõʹsse tåimmpoʹdde 2024-2025
Ooccâp nuõrisuåvtõʹsse mieʹldd aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm sääʹmnuõrid pirr Lääʹddjânnam. Nuõrisuåvtõõzz vaʹlljummšest pueʹttep väʹldded lokku, što vuäzzla eʹtǩǩee vueiʹtlvummuz käʹttjeeʹjen čõõđ sääʹmvuuʹd de jeeʹres ǩiõlläʹrttli. Vaʹlljõõzzâst jääʹǩǩte še sooǥǥbieʹli kõskksaž tääʹssäärv. Nuõrisuåvtõõzz vuäzzla ij taarbaš leeʹd sääʹmteeʹǧǧ vuäzzlaž.
Nuõrijođđi peivvmierr õlmstõttum
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid jurddum âsttääiʹj toiʹmmjummuž jođđi. Nuõrijođđi riâššmõõžžin väʹsttad nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjlaž Miia Ruokojärvi. Jođđi peiʹvvmeäʹr liâ ååʹn suåppum aaiʹji mieʹldd.
Nuõrisuåvtõs jäärjast nuõrijođđi
Nuõrisuåvtõs jääʹrjast čâhčča 2022 sääʹmnuõrid juʹrddum âsttääiʹj tåimmjummuž jođđi. Nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjliʹžžen lij alttääm Miia Ruokojärvi.
Nuõrisuåvtõs jäärjast seminaar säämteǧǧlääjj oođummšest 11.10.2022
vNuõrisuåvtõs jääʹrjast seminaar sääʹmteʹǧǧlääʹjj oođummšest Heʹlssnest. Seminaar teeman lij Sääʹmnuõri pueʹttiääiʹj raajjmen. Seminaar poodd jäʹrjstet Uʹccparlameeʹntest Meerlažinfost mââibaarǥ 11. kålggmannust čiâss 8.05-10.00.
Nuõrisuåvtõs kaiʹbbai tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio tuâj juätkkmõõžž
Sääʹmteʹǧǧ tuʹmmji leiʹǧǧmeärrsaž tiuddsåbbrest 9.8.2022 seʹrdded tuõđâsvuõtt- ja suåvâdvuõttkomissio komissaari vaʹlljummuž ooudårra da väʹldded tuõđâsvuõtt- da suåvâdvuõttproseeʹss juätk beäʹlnn mieʹrrkõõut. Kõõut poodd seʹlvvtet rääuhast, mõõn-nalla proseeʹss vueiʹtet juäʹtǩǩed da jueʹtǩet še tõn seʹlvtummuž, mâid sääʹmõhttsažkåʹdd ääʹššest jõrdd.
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsa projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuâj
Projeʹktt-tuâjjtuejjeei tuõjju kool jm. sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla pååđääiʹj tåimmʼmõõžž ooudâsviikkmõš õhttsažtuâjast nuõrisuåvtõõzzin da sääʹmnuõrid puõttlõsttum nuõri pååđäiʹǧǧtåimmʼmõõžž jođđi plaanummuš da čõõđtummuš.
“Systeeʹm lij maannâm še väʹlddnarood”—Dihtosis-haʹŋǩǩõs säʹmmlaid kollʼjeei teâđateʹmesvuõđ puʹrǧǧeeʹjen
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs lij vuässõõttâm kollaboratiivlõʹžže pro gradu – tuõjju, koʹst tuʹtǩǩee Dihtosis-haʹŋǩǩõõzz vaikktemvuõđ. Tuʹtǩǩõs čuäʹjat, što teâtt säʹmmlain lij čuuʹt ooccân da tõn diõtt säʹmmla da sääʹmnuõr ǩiččlâʹstte ooudâs ǩeeuʹsummuš, rasiism da vuâllummuš.
Leäk-a 18–29 ekksaž sääʹmnuõrr da älšsmam jieʹllikaartin?
Vuässõõđ tâʹvvjânnmallaš Northern Script -ǩiõttǩeeʹrjtõsǩeâšttõõttmõʹšše jiijjad jieʹnnǩiõlin.
Nuõrisuåvtõs vuässââtt Õhttõõvvâm meerkåådd (YK) alggmeerai põõžži fooruume
Nuõrisuåvtõõzz väärrsaaǥǥjååʹđteei Maria Mäkinen vuässââtt Õhttõõvvâm meerkååʹdd (YK) alggmeerai põõžži fooruuʹme (UNPFII) 25.4.-5.5.2022 New Yorkast . Fooruum 21. såbbar väʹlddteeʹmmen lij “Indigenous peoples, business, autonomy and the human rights principles of due diligence including free, prior and informed consent”.