Álbmotlihtu nuoraide oaivvilduvvon seksuálavuođa sátnegirji gávdno dálá áigge maiddái Suomas hubmojuvvon sámegielaiguin.
Nuoraidráđi temán jagis 2018 ledje seksuáladearvvašvuođaáššit. Nuoraidráđđi háliida maiddái arvvosmahttit sámenuoraid geavahit sámegielaid. Dás bohciidii jurdda: hás mii jorgalit Álbmotlihtu nuoraide oaivvilduvvon seksuálavuođa sátnegirjji sámegillii!
Sátnegirjjiid jorgalahtedettiin jurddašuvvui earenoamážit nuoraid sámegielat seksuálabajásgeassima dárbbuid. Seksuála bajásšaddan lea okta oassi olbmo čálgamis. Seksuálavuhtii laktáseaddji áššit leat goittotge leamaš tabu earenoamážit sámeservošis. Daid birra lea soaitán leat váttis hupmat, eaige ođđa áššái laktáseaddji sániide gávdno vealttakeahttá sámegielat vástagat. Sátnegirjebarggu bokte nuoraidráđđi ja Álbmotlihttu sávvet, ahte seksuálavuođas ja dasa laktáseaddji áššiin livččii rievssatlávkki mađe álkit hupmat dál maiddái sámegillii.
Sátnegirjjiid jorgaleapmi gáibidii ollu terminologiijabarggu, dasgo buot sánit, mat sátnegirjjis leat, eai leat vel geavahusas dahje normerejuvvon. Sátnegirjjiid jorgalusat leat gárvvásmuvvan garra barggu boađusin jagiid 2018 ja 2019 áigge. Jorgalanbarggus ovttasbargojuvvui lávgalagaid Sámi Giellagálduin.
”Lean erenomáš duđavaš, ahte mii oažžut nuortalašgillii ođđa seksuálasátneráju. Sánit leat leamašan ovdalis unnán, man dihte jo dušše jorgaleapmi lea leamašan hástaleaddji. Hástaleaddjivuođas muitala dat, ahte gieđahallanvuloš sátnelistui čoggojedje oktiibuot 441 sáni, maid mii leat nuortalašgielat giellajuhkosa čoahkkimiin gieđahallan. Seksuálavuhtii laktáseaddji áššiin ii leat ovdal ságastallon ja dat vuhttui maiddái geavadaga giellabarggus; jorgalusaid lea leamašan váttis gávdnat ja ollu leat geavahuvvon njuolga loatnasánit. Muhtin sániide leat leamašan ollu molssaeavttut, maid smávva mearkkašanerohusain leat ohcan dieđu.” muitala nuortalašgiela giellabargi Mervi Semenoff sátnegirjjiid jorgalanproseassa birra.
Sátnegirji davvisámegillii
Sátnegirji anarâškielân
Sátnegirji nuortalašgillii
Sátnegirji suomagillii
