Sääʹmnuõri konfereʹnss jäʹrjstet Aanrest 14.-15.8.2025
Konfereeʹns teeʹmmen lij äʹrbbvuõđlaž teâtt da tõn âlddnet õutstõõzz viõkkväär ǩiõččâmvueʹjjest.
Konfereeʹnsest kuulât saakkvuâraid Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteeʹj sâjjsaž Tuomas Aslak Juusost, Niila-Juhán Valkeapää Nuõrisuåvtõõzz väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjest, musikkpedagog da juõiggi Laura Tapiolast di videotiõrvvʼvuõtt liikkeem-, sportt- da nuõriminister Mika Poutalast. Prograammâst liâ lââʹssen vuässõõʹtti tuâjjpääʹj.
– Leäʹp noorrâm prograʹmme saakkvuârai lââʹssen miõllǩiddsaž tuâjjpaaʹjid da leäʹp tuâjjpaaʹji beäʹlnn tuejjääm õhttsažtuâj jeeʹresnallšem haʹŋǩǩõõzzi mâta CAP-SHARE, SápmiDem, Syke: IKForest da Rievdan -haʹŋǩǩõõzzivuiʹm di Sámi Duodjin da Sääʹm-museo Siidain, särnn konfereeʹns riâššmõõžžin vaʹstteei Lifu Torikka.
– Sääʹmnuõri konfereeʹns jeät leäkku jäʹrjstum kuuʹǩǩ ääiʹj seʹst da håʹt-i jeäʹp leäkku piâssâm täävtõʹsse konfereeʹns vuässõõttimeäʹrest, ååskam, što konfereʹnsspeeiʹvin šâʹdde miõllǩiddsa da vueiʹttep seämma poodd saǥstõõllâd sääʹmnuõri tuõivvjin da taarbin nuõrid jäʹrjstem tåimmjummuž juuʹrdeeʹl, tuâtt konfereeʹns valmštõõllâm tuâjj-joouk saaǥǥjååʹđteeʹjj Niila-Juhán Valkeapää.
– Tuäivvap, što sääʹmnuõri noorõõttmõõžžin šõõddče mieʹrrkõskksaž šõddmõõžž, koid nuõr vuäitče hieʹlǩeld iʹlmmted jiijjâs huõltaa håʹt mâka šõddmõõžži teäggtõõzzâst. Ânnʼjõžpeeiʹv šuurmõs pieʹǩǩ sääʹmnuõrin jälste toʹb tääiʹb da nuõr liâ hääʹrvben nuuʹbbeezvuiʹm tuejjummšest luäʹnes noorõõttmõõžžin. Noorõõttmõõžži mieʹldd nuõr vuäitče säimmõõttâd, vuõǯǯeen ođđ taaurõõžžid da ǥu še tobdstâʹtte jeeʹres oummuivuiʹm, koin vueiʹtte pueʹtted ääuʹǩ pueʹttiääiʹjest, jeäʹrbi mieʹldd tuâjj-jieʹllmest, särnna Valkeapää da Torikka.
Konfereeʹnsest raajât õõlmâsceälkkmõš äʹrbbvuõđlaž teâđ miârktõõzzâst sääʹmnuõrid, koon luõvted šõddmõõžž looppâst Sääʹmteeʹǧǧ eeʹttǩeeja. Äʹrbbvuõđlaž teâtt lij alggmeerai ǩiõččâmvueʹjjest miârkteei õutstõõzz viõkkväärr, kååʹtt raavad nuʹt kulttuursa juätkkjemvuõđ ǥu õutstõõzz piʹrǧǧeemoodd mottjeei maaiʹlmest. Tõt iʹlla tåʹlǩ mõõnnâmääiʹj moštt, leša jieʹlli, âânnlaž da õhttsallaš pieʹǩǩ aarǥ da identiteeʹtt. Jeäʹrben sääʹmnuõri rool jiijjâs kulttuurâs äʹrbbvuõđlaž teâđ serddmõõžžâst da mättjummšest lij kõskksaž, ǥu samai sij juäʹtǩǩe kulttuursaž naaʹlid da suåvte tõid ânnʼjõžpeeiʹv vaʹǯǯtõõzzid.
Konfereeʹns väʹlddjäʹrjsteeʹjen tåimm Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs. Nuõrisuåvtõs vaʹsttad nuõrisuåvtõõzz õhttvuõđâst jiõččânji tåimmai pååđ sääʹmnuõri konfereeʹns jäʹrjstummšest kueiʹt eeʹjj kõõskin leʹbe takai jeäʹrab määinast tän tääuʹjben. Sääʹmnuõri konfereʹnss vuäitt uʹvdded jiijjâs nõõmâst õõlmâsceälkkmõõžžid, eʹtǩǩõõzzid da alttõõzzid, kook õhttne sääʹmnuõri jieʹllemåårrmõõžžid da pueʹrrvââjjmõʹšše. Konfereʹnss lij määustem da ääv pukid sääʹmnuõrid.
Lââʹssteâđaid:
Nuõrisuåvtõõzz projeʹktt-tuâjjlaž
Lifu Torikka
Teʹl. 044 902 4833
Nuõrisuåvtõõzz konfereeʹns tuâjj-joouk saaǥǥjååʹđteeʹjj,
nuõrisuåvtõõzz väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjj
Niila-Juhán Valkeapää
niila-juhan.valkeapaa@samediggi.fi
Nuõripiisar
Elli-Marja Hetta
teʹl. 050 382 5179
Nuõrisuåvtõõzz väʹlddtuâjjan lij viikkâd ooudårra sääʹmnuõri ǩiõlʼlaž da kulttuursaž vuõiggâdvuõđid da raaveed sääʹmnuõri kuullâmvuõđ sääʹmkulttuuʹre. Nuõrisuåvtõs valmštââll še tõid Sääʹmteeʹǧǧ ciâlklmid, aalǥtõõzzi da jeeʹres peäʹlestvälddmõõžžid, kook kueʹsǩǩe sääʹmnuõrid leʹbe sääʹmnuõri jieʹllemåårrmõõžžid.
Tobdstõõđ še
De!2-haʹŋǩǩõõzz tåimmʼmõš juätkkai
Sääʹmteeʹǧǧ da sääʹmvuuʹd kooʹddi õhttsaž De!2-haʹŋǩǩõs juätkk tåimmʼmõõžžâs.
Nuõrisuåvtõõzz vuäzzlažooccmõš toiʹmmjempâjja 2026-2027 lij älggam!
Ǩeäss-a tuʹst miõll vaaikted sääʹmnuõri aaʹššid? Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz ođđ toiʹmmjempââʹjj älgg eeʹjj 2026 aalǥâst, da loppeeʹjj poodd ooccâp ođđ älšsmam nuõrid mieʹldd pueʹtti toiʹmmjempâjja kueiʹteeǥǥas.
Säämnuõri konfereens õõlmâsceälkkmõš
"Meeʹst sääʹmnuõrin lij haall da miõllǩeässmõš mättjed sääʹmǩiõll da seʹrdded tõt puõʹtti puõlvvõõǥǥid di ââʹnned äʹrbbvuõđlaž teâđast ǩidd. Nääiʹt sääʹmkulttuur seill jieʹllʼjen. Äʹrbbvuõđlaž teâtt ij leäkku mii-ne mâid ǩiõččâp ååuǥbeäʹlnn, tõt kooll miʹjjid säʹmmlaid da lij luândlaž pieʹǩǩ miʹjjid."
Sääʹmteʹǧǧ ååcc mieʹrräiggsaž projeʹktt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De! 2 -haʹŋǩǩõʹsse
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsa projeʹktt-tuâjjla tuâj nuõrisuåvtõõzz De! 2- sääʹmǩiõllsa nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin -haʹŋǩǩõʹsse.
Sääʹmteʹǧǧ ååcc õllškooulharjjtõõlli
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla õllškooulharjjtõõlli pääiʹǩ. Tuâjj älgg suåppmõõžž mieʹlded ǩieʹssmannust 2025. Harjjtõõllmõš peštt 3 mp. Tuâjast lij ougglõstuejjeemvueiʹttemvuõtt.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Niila-Juhán Valkeapää
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen juätkk Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen vaʹlljeeš Niila-Juhán Valkeapää. Nuõrisuåvtõõzz äʹšštobddjen vaalšeš Leo Vilmunen, Nuppu-Maaria Näkkäläjärvi, Nils-Matti Juuso, Niiles Harlin ja Heta Sieppi.
Säämnuõr tuäivva õõutsââjest åårrmõõžž da säämǩiõllsaž toimmjummuž
De2!-haʹŋǩǩõõzzâst kaartʼteš nuõri tuõivvjid kuuleeʹl sääʹmǩiõllsa âsttääiʹjtoiʹmmjumša. Kõõjjõõllmõõžž vuâđald nuõr tuäivva jäänmõsân sääʹmǩiõllsaid nuõri jeäʹǩǩääid da õõutsââʹjest åårrmõõžž jeärrsi sääʹmnuõrivuiʹm. Sääʹmnuõrid ǩieʹssi ääʹšš kõõjjõõllmõõžž vuâđald leʹjje liikkummuš, äʹrbbvuõđlaž tääid da ålgganåårrmõš. Kõõjjõõllma vaʹsttääm jäänmõs tuäivv toiʹmmjummuž jäʹrjstum jiiʹjjes dommsiidâst.
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs ååcc äʹšštobddivuäzzlaid!
Leäk-a 15-17 ekksaž sääʹmnuõr? Haaʹlääk-a piâssâd vaikkted sääʹmnuõri aaʹššid, tobdstõõttâd da vuârrvaikkted järrsin sääʹmnuõrin? Ooccâp nuõrisuåvtõõzz äʹšštobddjen aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm nuõrid pirr Lääʹddjânnam.
Nuõri saakkvuârr Säämteeʹǧǧ riâššõõttâmsåbbrest da nuõrisuåvtõõzz nõõmtummuš
Riâššõõttâmsåbbar nuõri saakkvuâr õʹnne nuõrisuåvtõõzz vaalšem eeʹttǩeei Rosa-Máren Juuso Jeänõõǥǥâst da Mihku Näkkäläjärvi Aanrest.
De! 2-haʹŋǩǩõõzz tåimmjummuš jåttai
Sääʹmteeʹǧǧ da sääʹmvuuʹd kooʹddi De! 2-haʹŋǩǩõs lij alttääm tåimmjummšes.
Säämteǧǧ ååcc mierräiggsaž projektt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De!2 -haŋǩǩõsse
Projeʹktt-tuâjjla tuâjjan lij sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin haʹŋǩǩõsplaan meâldlânji õõutveäkka Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da haʹŋǩǩõõzz vuäʹpstemjooukin.
Nuõrisuåvtõs vuässõõđi ÕM alggmeerai põõssi fooruume
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteei Helmi Ljetoff vuässõʹtte ÕM alggmeerai põõssi fooruuʹme (UNPFII) New Yorkist. Fooruum 23. išttâm teeʹmmen lij alggmeerai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ raavummuš ÕM alggmeerai vuõiggâdvuõđid kuõskki čõõđtõõzz õhttvuõđâst: alggmeerai nuõri jiõn ââʹlummuš.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååđteejjkådd vaalšum
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso Karesuvannost da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Helmi Ljetoff Heʹlssnest.
Nuõrisuåvtõs lij nõõmtum tuåimmpââi eejjid 2024-2025
Sää´mtee´ǧǧ sååbbar nõõmti nuorisuåvtõõzz tuåimmpââi ee´jjid 2023–2024 såbbrest 30.1.2024.