Tuʹst-ǥo seʹksstiõʹtti?
1. Seksuaalʼlažvuõtt lij luâđlaž vueʹss
Vuõigg vasttõs: a. Seksuaalʼlažvuõtt lij luâđlaž vueʹss juõʹǩǩ âkksaž oummin ommǥain puäʹresoummid. Tõt očndââtt da tõn tieuʹdet jeeʹres ââʹjjest jeeʹresnalla, leâša lij čõõđ jieʹllem vääžnai vueʹss ooumažvuõđ.
2. Juõʹǩǩkast lij vuõiggâdvuõtt tuʹmmeed jiijjâs seksuaalʼlažvuõđâst da tõʹst, mäʹhtt tõn teâudd
Vuõigg vasttõs: b. Juõʹǩǩkast lij vuõiggâdvuõtt tuʹmmeed jiijjâs seksuaalʼlažvuõđâst da tõʹst, mäʹhtt tõn teâudd, kuuitâǥ nuʹtt, što ij ni ǩii vuäǯǯ neeuʹrted nuuʹbbi oummi seksuaalʼlaž da vaard kuõskteʹmesvuõđ da lääʹjj.
3. Tõt, måkmen vardd rävsmemââʹjjest šâdd
Vuõigg vasttõs: d. Juõʹǩǩʼkaž ouddan rävsmemââʹjjest jiõčč ääiʹjldes ij-ǥa tõn vueiʹt jooudeed leʹbe miâlǥeed. Juõʹǩǩ vardd lij jiijjâsnallšem da pueʹrr nåkmen, jie-ǥa ouddmiârkkân vaard leʹbe varddvueʹzzi šorradvuõtt, hääʹmm leʹbe ålggvueʹǩǩ vaaikât pâstlvažvuõʹtte naaudšed jiijjâs seksuaalʼlažvuõđâst.
4. Šiõǥǥ ǩiiččeemkõskkvuõʹtte kooll
Vuõigg vasttõs: b. Ǩiiččeed vuäitt juõʹǩǩʼkaž jiijjâsnalla, leâša nuʹtt, što õõutâst åårrmõš âlgg tåbddjed kuhttuid pueʹrren. Ǩiiččummša ij pâi kuul seʹkss - ouddmiârkkân teʹl, jõs kuäbbaž-ne ij tõn haaʹled. Ougglõskõskkvuõđâst vuäitt še ǩiiččeed. Ǩiiččeemkõskkvuõđ jõskkmõõžž kannat smiõttâd, jõs tõʹst ij šõõdd šiõǥǥ miõll, peʹce šâdd mueʹǩǩõs leʹbe pââll jiijjâs staanvuõđâst.
5. Tobddji pirr mainstummuš
Vuõigg vasttõs: c. Juõʹǩǩkaž vuäitt mättjed mainsted tobddjees pirr. Tobddji pirr mainstummuš lij vääžnai nuʹtt naʹzvaanvuõtt- ko še rääʹǩǩesvuõttkõskkvuõđin. Tõt ooccad puästtadfiʹttjummšid da vieʹǩǩat oummid mättjed tobddâd kueiʹmeez da jiijjâz pueʹrben.
6. Seksuaalʼlaž kärŋŋnummuš
Vuõigg vasttõs: c. Seksuaalʼlaž kärŋŋnummuš lij oummu jiõččvuõtt, koozz ooumaž ij vueiʹt jiõčč vaaikted da kååʹtt vuäitt mottjed jieʹllem ääiʹj. Puk oummu lie kõskkneez tääʹssärvvsa huõlǩani seksuaalʼlaž kärŋŋnummšest.
7. Seʹksskõõv
Vuõigg vasttõs: b. Seʹksskõõv vuäiʹtte leeʹd kuuʹǩǩ oudldõõzzteeʹm jie-ǥa vieʹltǩani kuõsttu ool. Oudldââʹsteen tõk vuäiʹtte nuuʹbb peäʹlnn kuâsttjed vaard jeeʹres paaiʹǩin, jie tåʹlǩ šõkknemneävvain. Tõk vuäiʹtte njaammâd njäʹlmmseeʹksest, njuõckkčooddõhttmõõžžâst di anaalõhttmõõžžâst. Kondoom di njäʹlmmseʹkss-sueʹjj lie oʹdinakai, kook câʹǧǧe tõi njaammʼmõõžž oummust nobba. Seʹksskõõv õõlǥte juõʹǩǩ vuâra dåhttrest jeällmõõžž.
8. Čåujjmõš lij pâi vueiʹtlvaž
Vuõigg vasttõs: c. Čåujjmõš šâdd tåʹlǩ teʹl, jõs võõrâs siõmkoolǥâs peäss neezzan njuõckkčoddǥa. Tõt lij vueiʹtlvaž juõʹǩǩ njuõckkčooddõhttmõõžžâst, jõs teʹl jeät õnnu cõggmõõžž.
9. Jiijjâstoođtummuš
Vuõigg vasttõs: a. Juõʹǩǩ âkksa oummu vuäiʹtte toođted jiijjâz, nuʹtt paarteeʹm ko še paarrõhttvuõđâst jieʹlli oummu, da tõt lij šiõǥǥ nääʹll tobdstõõttâd jiijjâs vaʹrdde da seksuaalʼlažvuõʹtte. Tõʹst ij leäkku ni måkam häitt, jõs âânn huõl hygieniast ij-ǥa čuõʒʒât šõkknemneävvaid pâʹsttlõs leʹbe sähss kaauʹnivuiʹm. Jiijjâstoođtummšest vuäitt leeʹd luännteei leʹbe nuuʹbb peäʹlnn energisõʹstti vaaiktõs. Tõn feʹrttai kuuitâǥ tuejjeed pâi jiijjâs rääuhast nuʹtt, što tõʹst ij šõõdd häitt jeeʹres oummid.
10. Seʹkssnaaʹlid
Vuõigg vasttõs: c. Seeʹksest ij leäkku vääžnai siltteed jeeʹresnallšem seʹkssnaaʹlid, peʹce vääžnai lij tõt, måkmen seʹkss tåbddai. Jie leäkku vuõigg leʹbe puäst seʹkssnääʹl. Šiõttlõs seʹkssnaaʹlid vuäitt kåittad õõutsââʹjest kuõiʹmines da kulstõõllâd, mii šiõǥǥ leʹbe hueʹnn koon-a seʹkssnääʹlest lij. Jeeʹresnallšem puõʒʒâlm leʹbe vââʹjj sätta vaaikted tõõzz, mõõk seʹkssnääʹl lie vueiʹtlva leʹbe tåbddje pueʹrren.