Sääʹmnuõr õõlǥte tååimaid äimm-muttâz tuõʹlstõõllmõʹšše
- Tobdstep äimmõskriis da õõlǥtep ǩirrsaid tååimaid pirrõsmuttsi tuõʹlstõõllmõʹšše. Meeʹst lij vuõiggâdvuõtt puõʹttiäigga da tõt âlgg leeʹd jiiʹjjen-nallšem.
Sääʹmnuõri õõlmâsceälkkmõš kägg õlmmsa huõl Sääʹmjânnam luâđ vueʹjjest da puõʹttivuõđâst de noor õʹhtte tåimmjem eʹtǩǩõõzzid. Sääʹmnuõr õõlǥte tååimaid äimm-muttâz tuõʹlstõõllmõʹšše da tõõzz šiõttlõõvvmõʹšše. Sääʹmnuõr liâ peʹcclõõžžâst äimm-muttâz vaikktõõzzin jeärbõʹžžen säʹmmlai äʹrbbvuõđlaid jieʹllemvueʹjjid da kulttuuʹre.
– Õõlmâsceälkkmõõžžâst eeʹttkâʹsttep õõlǥtõõzz, što säʹmmlaž äʹrbbvueʹǩǩteâđ käʹǧǧe tääʹssärvvsõʹžžen teâđ käivvan, ǥu tuʹtǩǩee da maainste äimm-muttsest, vuuʹdi âânnmõõžžâst da ärbbvuõđlain jieʹllemvueʹjjin. IPCC raportt peäggat raʹhttjid tuõttaaʹššid äimmõskriisâst. Leäʹp mainstam äimm-muttâz seuʹrrjõõzzin da õhttõõzzâm teivvam vaikktõõzzin juʹn eeʹǩǩpõõʹjid. Jeäʹp vueiʹt teänab cõggâd vaikktõõzzid, ba mij feʹrttjep altteed šiõttlõõvvâmtååimaid kulttuurâm, ǩiõleen da jieʹllemvueʹjjeen staanmõssân, tueʹtte õõlmâsceälkkmõõžž raajjmõʹšše vuässõõttâm Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Anni-Sofia Niittyvuopio da Ruõccjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Maria Unnes.
Lââʹssen õõlmâsceälkkmõõžžâst tuõʹtte, što õhttsažtuâjj sääʹmnuõri kõõskâst âlgg staanâd õhttsain noorõõttmõõžžin da teivvmõõžžin de õhttsažtuâj säʹmmlai kõõskâst pâiʹl valdiaraaji da jeeʹres alggmeeraivuiʹm âlgg raʹvvjed da lââʹzzted. Sääʹmnuõr liâ valmštõõllâm õõlmâsceälkkmõõžž õhttsažtâʹvvjânnmallša sääʹmnuõri konfereeʹns vueʹssen. Õõlmâsceälkkmõš tåimmai tuâjjneävvan õhttsažtâʹvvjânnmallša sääʹmnuõri õhttsažtuâjast da tõt lij tåimmam-mall pâiʹl valdiaraaji äimm-muuttâs vuâstta.
Õõlmâsceälkkmõš lij lookkâmnalla
Õhttsažtâʹvvjânnmallšaž sääʹmnuõri konfereʹnss õʹnne olgglõsnoorõõttmõššân 26.8.2021. Konfereeʹns väʹlddriâššjen toiʹmmji Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da tõn reâʹšše õhttsažtuâjast Taarrjânnma,Ruõccjânnam da Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõritoiʹmmjeeʹjivuiʹm. Konfereeʹnsest särnnamvuâraid õʹnne Lääʹddjânnam pirrõs- da äimmõsminister Krista Mikkonen, sääʹmparlamentaarlaž suåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Aili Keskitalo, Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso da nuõrr puäʒʒooumaž Jussa Seurujärvi. Tuâjjpõõrtid õʹnne somevaikkteei Emmi Nuorgam, artivistt Pauliina Feodoroff da globaal nuõri- organisaatio Youth4Nature. Konfereeʹns teeʹmmen leäi äimm-muuttâs da tõn vueʹssen raʹjje õõlmâsceälkkmõš.
Lââʹzzteâđaid
Anni-Sofia Niittyvuopio
Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei
+358 40 708 2072
anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
Maria Unnes
Ruõccjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei
maria.unnes(at)sametinget.se
Elli-Marja Hetta
Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧ nuõripiisar
+358 50 382 5179
elli-marja.hetta(at)samediggi.fi

Tobdstõõđ še
De!2-haʹŋǩǩõõzz tåimmʼmõš juätkkai
Sääʹmteeʹǧǧ da sääʹmvuuʹd kooʹddi õhttsaž De!2-haʹŋǩǩõs juätkk tåimmʼmõõžžâs.
Nuõrisuåvtõõzz vuäzzlažooccmõš toiʹmmjempâjja 2026-2027 lij älggam!
Ǩeäss-a tuʹst miõll vaaikted sääʹmnuõri aaʹššid? Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz ođđ toiʹmmjempââʹjj älgg eeʹjj 2026 aalǥâst, da loppeeʹjj poodd ooccâp ođđ älšsmam nuõrid mieʹldd pueʹtti toiʹmmjempâjja kueiʹteeǥǥas.
Säämnuõri konfereens õõlmâsceälkkmõš
"Meeʹst sääʹmnuõrin lij haall da miõllǩeässmõš mättjed sääʹmǩiõll da seʹrdded tõt puõʹtti puõlvvõõǥǥid di ââʹnned äʹrbbvuõđlaž teâđast ǩidd. Nääiʹt sääʹmkulttuur seill jieʹllʼjen. Äʹrbbvuõđlaž teâtt ij leäkku mii-ne mâid ǩiõččâp ååuǥbeäʹlnn, tõt kooll miʹjjid säʹmmlaid da lij luândlaž pieʹǩǩ miʹjjid."
Sääʹmnuõri konfereʹnss jäʹrjstet Aanrest 14.-15.8.2025
Konfereeʹns teeʹmmen lij äʹrbbvuõđlaž teâtt da tõn âlddnet õutstõõzz viõkkväär ǩiõččâmvueʹjjest.
Sääʹmteʹǧǧ ååcc mieʹrräiggsaž projeʹktt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De! 2 -haʹŋǩǩõʹsse
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsa projeʹktt-tuâjjla tuâj nuõrisuåvtõõzz De! 2- sääʹmǩiõllsa nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin -haʹŋǩǩõʹsse.
Sääʹmteʹǧǧ ååcc õllškooulharjjtõõlli
Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla õllškooulharjjtõõlli pääiʹǩ. Tuâjj älgg suåppmõõžž mieʹlded ǩieʹssmannust 2025. Harjjtõõllmõš peštt 3 mp. Tuâjast lij ougglõstuejjeemvueiʹttemvuõtt.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Niila-Juhán Valkeapää
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen juätkk Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen vaʹlljeeš Niila-Juhán Valkeapää. Nuõrisuåvtõõzz äʹšštobddjen vaalšeš Leo Vilmunen, Nuppu-Maaria Näkkäläjärvi, Nils-Matti Juuso, Niiles Harlin ja Heta Sieppi.
Säämnuõr tuäivva õõutsââjest åårrmõõžž da säämǩiõllsaž toimmjummuž
De2!-haʹŋǩǩõõzzâst kaartʼteš nuõri tuõivvjid kuuleeʹl sääʹmǩiõllsa âsttääiʹjtoiʹmmjumša. Kõõjjõõllmõõžž vuâđald nuõr tuäivva jäänmõsân sääʹmǩiõllsaid nuõri jeäʹǩǩääid da õõutsââʹjest åårrmõõžž jeärrsi sääʹmnuõrivuiʹm. Sääʹmnuõrid ǩieʹssi ääʹšš kõõjjõõllmõõžž vuâđald leʹjje liikkummuš, äʹrbbvuõđlaž tääid da ålgganåårrmõš. Kõõjjõõllma vaʹsttääm jäänmõs tuäivv toiʹmmjummuž jäʹrjstum jiiʹjjes dommsiidâst.
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõs ååcc äʹšštobddivuäzzlaid!
Leäk-a 15-17 ekksaž sääʹmnuõr? Haaʹlääk-a piâssâd vaikkted sääʹmnuõri aaʹššid, tobdstõõttâd da vuârrvaikkted järrsin sääʹmnuõrin? Ooccâp nuõrisuåvtõõzz äʹšštobddjen aktiivlaid sääʹmaaʹššin älšmõõvvâm nuõrid pirr Lääʹddjânnam.
Nuõri saakkvuârr Säämteeʹǧǧ riâššõõttâmsåbbrest da nuõrisuåvtõõzz nõõmtummuš
Riâššõõttâmsåbbar nuõri saakkvuâr õʹnne nuõrisuåvtõõzz vaalšem eeʹttǩeei Rosa-Máren Juuso Jeänõõǥǥâst da Mihku Näkkäläjärvi Aanrest.
De! 2-haʹŋǩǩõõzz tåimmjummuš jåttai
Sääʹmteeʹǧǧ da sääʹmvuuʹd kooʹddi De! 2-haʹŋǩǩõs lij alttääm tåimmjummšes.
Säämteǧǧ ååcc mierräiggsaž projektt-tuâjjla nuõrisuåvtõõzz De!2 -haŋǩǩõsse
Projeʹktt-tuâjjla tuâjjan lij sääʹmǩiõllsa da -kulttuur meâldla nuõrituâj ooudâsviikkmõš sääʹmvuuʹd kooʹddin haʹŋǩǩõsplaan meâldlânji õõutveäkka Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz da haʹŋǩǩõõzz vuäʹpstemjooukin.
Nuõrisuåvtõs vuässõõđi ÕM alggmeerai põõssi fooruume
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteei Rosa-Máren Juuso da väärrsaaǥǥjååʹđteei Helmi Ljetoff vuässõʹtte ÕM alggmeerai põõssi fooruuʹme (UNPFII) New Yorkist. Fooruum 23. išttâm teeʹmmen lij alggmeerai jiõččmieʹrreemvuõiggâdvuõđ raavummuš ÕM alggmeerai vuõiggâdvuõđid kuõskki čõõđtõõzz õhttvuõđâst: alggmeerai nuõri jiõn ââʹlummuš.
Nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååđteejjkådd vaalšum
Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen vaalšeš Rosa-Máren Juuso Karesuvannost da väärrsaaǥǥjååʹđteeʹjen Helmi Ljetoff Heʹlssnest.
Nuõrisuåvtõs lij nõõmtum tuåimmpââi eejjid 2024-2025
Sää´mtee´ǧǧ sååbbar nõõmti nuorisuåvtõõzz tuåimmpââi ee´jjid 2023–2024 såbbrest 30.1.2024.